Kroonluchters zijn veel ouder en zwaarder dan wij …

Kroonluchters. Andere woorden zijn kandelaber, kroonlamp, lichtkroon, kaarsenkroon, luchter of luster. Het is een veelarmige hangende lamp of kandelaar, met een decoratieve functie en een magisch effect. 

Kroonluchters

Als je aan een kroonluchter denkt, denk je aan rijkdom, luxe en het zachtjes rinkelen van glas. Vroeger vaak gekocht door koningen en keizers. Heus niet om de functie; gewoon om te imponeren. Status en aanzien.
Hele families in de Bohemen (historische regio in Tsjechië) waren bezig om deze lampen in elkaar te zetten. Vaak veel zwaarder dan andere soorten verlichting omdat er kristal in is verwerkt. In de Spiegelzaal van Versailles hangen, tussen alle andere pracht en praal, diverse kristallen kroonluchters. Maar ook in paleis Soestdijk en het provinciehuis in Leeuwarden.

Voordat de gloeilamp uitgevonden werd, waren deze luchters voorzien van enorme hoeveelheden kaarsen. Lekker klusje om ze allemaal aan te steken.

Kaarsluchters

De eerste kroonluchter (13e eeuw) bestond uit niet meer dan een houten kruis met een paar kaarsen. In de 18e eeuw veranderde dit omdat kristal werd gebruikt. Op dat moment veranderde de lamp in een waar lichtspektakel.  Door de uitvinding van de gloeilamp later, met weer een compleet ander effect.
In 1699 worden de eerste kroonluchters met kristalhangers gemaakt. In Frankrijk noemden ze dit een Pendeloque (vorm van een gestileerd vrouwenlichaam).

De meest toonaangevende leveranciers van de kroonluchters, blijven de vakmensen uit de Bohemen.  De Maria-Theresaluchter is hun ontwerp. Dit is een luchter met een goudkleurig metalen plat frame, tweezijdig bedekt met glazen stroken en vastgezet met bloemrozetten. Aan de armen hangen glazen of kristallen pendeloques; onderaan hangt een bol. De centrale middenstam is bedekt met meerdere siervazen.  Andere type kroonluchters zijn: Empire- en Kongresstijl, maar ook de Pendel en Venetiaanse luchter. De zakkroonluchter is de bekendste; kettingen vanaf de top tot de ring met kralenkettingen en kristallen pegels. Klassiek en een luxe uitstraling.

Het licht als een regenboog

Voor de kroonluchters worden drie kristalvormen gebruikt. Loodglas, bergkristal en kristalglas. Bij loodglas wordt natuurlijk loodoxide toegevoegd. Hierdoor wordt het licht als in een regenboog in de grondkleuren gebroken. Moderne technieken maken het in de loop der tijd mogelijk om het glas op dezelfde manier te laten schitteren; maar dan zonder lood.

Groot, groter, grootst: In Villa Quarteira (bij Genua) hing een luchter van drie meter hoog. Dit gevaarte woog maar liefst driehonderd kilo. Je begrijpt dat je dit niet met een ordinaire plug aan het plafond kan ophangen. Maar de kroonluchter in  Oman overtreft alles. In de gebedsruimte van de Sultan hangt een kroonluchter van 14 meter hoog en een gewicht van 8 ton.

Tja; in Nederland huur je voor een redelijk bedrag gewoon een mobiele kroonluchter. Ook leuk.