Huismus; bedoel je letterlijk of figuurlijk?

Huismus. Wie kent ze niet? De lieve kleine vogeltjes of de mensen die lekker binnen zitten?

Huismus

of … Passer domesticus

Wat is dat lieve kleine, ietwat gedrongen (zo ongeveer gemiddeld 15 cm) zangvogeltje dat gezellig bij ons op het balkon aanschuift?  Aan de onderkant grijs en bovenop bruin met donkere en lichtere tekening. Het mannetje is contrastrijk met een grijze kruin, zwarte bef en bruine band van oog tot achterhoofd. Het vrouwtje is grijs/bruin en op de bovenzijde donker getekend. Eigenlijk komen ze bijna overal voor. Of het te warm is of te koud, dat maakt ze allemaal niet uit.  Ze leven al eeuwenlang in de omgeving van mensen.

Ze maken een rommelig nestje. Overdekt met papier, stengeltjes en restjes kleding. Ze broeden onder dakpannen, in muurnissen en in andere kleine holtes; heel af en toe ook in de bomen.

Uitsterven

voederbak

Ze eten zaden (graan van het land) en insecten maar ook huishoudelijk afval. Door de verstedelijking is ons land een stuk kaler en schoner geworden. Tuinen zijn nu leeg en schoongeveegd. Versierd met beton en steen (onderhoudsvriendelijk …). Hier kun je zelf natuurlijk van alles aan doen. Plaats eens een nestkastje. Vroeger zag je ze heel veel. Ook de huiskatten zijn een vijand van deze gezellige huismus. Doordat ze hun jongen voeden met insecten nemen ze in aantallen sterk af.  We weten allemaal dat bijvoorbeeld onze bijen, vlinders en lieveheersbeestjes het zwaar hebben.

Je kunt je tuin ook nog aanvullen met een voederhuisje, een vetbolhouder of een pindakaaspothouder. Hier kun je vervolgens vetvoeders, vetballen, strooivoer, pinda’s of vogelpindakaas in aanbieden. Zo bied je ze op een verantwoorde manier gezond voedsel aan dat ze jaarrond kunnen gebruiken. In de zomermaanden kun je ze ook gedroogde meelwormen los aanbieden of deze mengen met strooivoer.

In de winter

In de winter blijft de huismus lekker in Nederland; in de buurt van hun nest. Een zogenaamde ‘standvogel’. Het rommelige nest is overdekt (met zachte materialen zoals schapenwol, tissues en vruchtpluis van paardenbloemen) en zo beschermd tegen de kou. Droog en overdekt. Soms kraken ze de nesten van andere vogels. Ze kruipen lekker dicht bij elkaar om de warmte te delen. En ze proberen zich zo klein mogelijk te maken, dus de kop en voeten ingetrokken. De veren zetten ze juist ruim op. Ze zijn dus afhankelijk van het voedsel dat wij hun aanbieden. Maak je tuin of balkon vooral aantrekkelijk zodat we over een paar jaar nog steeds mussen kunnen tellen.

De menselijke variant

klaar om te vluchten

Wij omschrijven iemand die de deur niet meer uitkomt ook wel als een huismus. Eigenlijk vreemd want een huismus is een gezellig kwetterend vogeltje. Waar geen mensen zijn, leven geen huismussen. Toch kunnen we wel wat vergelijkingen vinden. Mensen die voortdurend op hun hoede zijn voor anderen; bijna angstig (gesloten) en argwanend voor hun medemens. Ze accepteren niet makkelijk hulp en staan, als het persoonlijk wordt, klaar om te vluchten. Misschien wel wat eenzaam en koud van binnen door het constant bewaren van afstand tot anderen.