Verstandskiezen of verrestandskies. Zo maar op een zaterdag ontstond dit, voor sommigen traumatische, gespreksonderwerp.
Verstandskiezen
De verstandskies is een gebitselement bij de mens. Het wordt ook wel de derde molaar (kies) genoemd en zit achter in de mond. Vroeger sprak men van een wijsheidskies omdat deze kiezen pas later opkomen (de leeftijd waarop we denken vertandig worden). Tand der wijsheid ‘dens sapientiae’ in het latijn. Ik hoor tot de groep die van mening zijn dat het verre-stand-kiezen zijn omdat ze ver achter in de mond staan maar hier is niet iedereen het over eens.
Agenesie
Niet iedereen krijgt verstandskiezen. Als je ze wel krijgt hoeven ze niet perse door te komen. Ze kunnen jaren rustig in de kaak liggen. Als je pech hebt, komt zo’n kies door met een verkeede groeirichting. Omdat we meer bewerkt voedsel eten, groeien onze kaken minder en hebben die kiezen geen ruimte meer om door te komen. Daarom geven ze vaak aanleiding tot verdrukking van de andere kiezen. Ik had ooit een beugel en werd het doorkomen van deze kiezen nauwlettend in de gaten gehouden.
Academisch Ziekenhuis
Bij vier stuks verkeerd doorgekomen verstandskiezen weet je dat je aan de beurt bent bij de tandarts of bij een kaakchirurg. Dus op de röngtenfoto om de wortelstructuur van de kies te zien. Ik heb ooit meer dan drie uur in een stoel gelegen in het toen nog Academisch Ziekenhuis Groningen. De twee kaakchirurgen waren samen bezig om mijn onderste verstandskiezen er uit te halen. De een was groot (tandartsstoel omhoog) en werd afgewisseld door iemand die klein was (tandartsstoel naar beneden). Na drie uur (normaal doen ze hier ongeveer een uur over) verdoving, bijspuiten en wrikken, kwamen ze los. De volgende dag had ik geen hals/nek gebied meer. Alles was opgezwollen. Voor mijn een bijna traumatische herinnering.
Als je pech hebt, gaat het gebied rondom de doorkomende verstandskies (of verstandskiezen) ontsteken. Die pech had ik gelukkig niet. Toch hoor je af en toe verhalen van mensen die een ontsteking krijgen en die daardoor ook nog weer redelijk heftige behandelingen moeten ondergaan. Ik heb ooit iemand horen vertellen dat hij zo’n heftige ontsteking had dat ze zijn mond open moesten draaien om het ontstoken gebied te kunnen spoelen. Je loopt dus altijd risico. Risico op nabloedingen, koorts, pijn en gevoelsstoornissen van de kaak door zenuwschade.
Overleg dus goed met je tandarts en/of kaakchirurg.
Als je kijkt naar andere talen, zoals bijvoorbeeld het Engels (wisdom teeth) of Duits (Weisheitszähne) dan lijkt het logischer dat het gaat om ‘verstand’ en dus de leeftijd waarop je de kiezen krijgt en niet om ‘verre stand’. Ook in het Zweeds (visdomständer), Spaans (muelas de juicio) en Frans (dents de sagesse) verwijst de naam naar wijsheid en niet naar de stand van de kiezen in de mond.
Mooi antwoord. Klinkt idd alsof het om het verstand gaat en niet om de verre stand. Dank je voor je aanvulling.