Iemand op de huid of nek zitten. Deze week hadden we een paar keer een spraakverwarring. Zit je iemand op de nek, op de rug, op of onder de huid?
Iemand op de huid zitten
Dit spreekwoord betekent dat je iemand geen moment met rust laat; je iemand hinderlijk achtervolgt c.q. hevig aansporen aldus de Van Dale. Dit gaat qua gevoel richting agressief gedrag (of ongewenst). Je kijkt iemand met de nek aan (spreekwoordelijk); maar dat betekent weer iets anders. Je zit dus niet iemand op de nek. Goed bedacht maar verkeerd gezegd. Huid is letterlijk ‘natuurlijk bekleedsel van het menselijk of dierlijk lichaam (vel). Je kunt ook in iemands huid kruipen of je huid duur verkopen. Leuk al die gezegdes en spreekwoorden over één zo’n woordje. Je kunt wel iemand op de nek hebben. Dat betekent dat je met iemand zit opgescheept.
Iemand onder de huid zitten
Als iemand onder je huid zit (bijvoorbeeld als je werkt in een verzorgend beroep), neem je hem of haar (figuurlijk) mee naar huis. Die persoon laat je niet meer los en raakt je emotioneel. Hier kun je je niet altijd tegen wapenen. Zelf heb ik ooit een leidinggevende gehad die onder mijn huid is gekropen terwijl ik mezelf daar geen ’toestemming’ voor had gegeven. Het voelde aan als een irritant, niet te weerstaan knagend dier. Daar heb ik dan ook behoorlijk last van gehad kan ik je zeggen. Zij was een rasechte narcist en ik een gevoelsmens. Slechte combinatie kan ik je zeggen. Ondanks alle inspanningen om haar ‘buiten te sluiten’ ging het ten koste van mijn enthousiaste en extraverte karakter. Dus mocht iemand dit presteren en je hebt daar problemen mee, ga er met iemand over praten. Een collega, vriendin of hulpverlener.
In de huid kruipen van is weer iets anders. Dan leef je je in iemand anders in. Sinatra zong al I’ve got you under my skin.
Vacht of huid
Vroeger hadden we misschien nog een vacht; nu niet meer. Dit grootste orgaan laat je gevoel en stemming zien. Heb je veel verdriet of ben je depressief? Je huid reageert hier vaak op. Spierwit, vaal, grauw of droog. Geelzucht als symptoom, als je heel erg ziek bent. Als je leeft in bepaalde culturen laat je dit zien met inkervingen. Misschien wil je een boodschap meegeven aan je medemens door het plaatsen van een tatoeage. Cleopatra nam een bad in ezelinnenmelk (of zoals sommigen beweerden in maagdenbloed) om haar huid zo jong mogelijk te laten lijken.
Vroeger wilde men de huid zo wit mogelijk houden en vandaag de dag zijn er hele hordes die zo bruin mogelijk willen zijn. Egyptenaren beschermden zich met bijvoorbeeld rijstzemelen en jasmijn tegen zonnebrand. Het bruiningsproces werd tegengegaan door het smeren met een lupine-extract. De kleur van de ons vel wordt onder andere bepaald door de hoeveelheid pigment, door de bloeddoorstroming en door de dikte. Gelukkig maakt de huid vitamine D aan met behulp van zonlicht. en is tegelijkertijd een belangrijk zintuig (waarneming van pijnlijke of (on)aangename prikkels). Dit velletje heeft een isolerende functie en regelt je lichaamstemperatuur door middel van zweetklieren.
Egypte
De gemiddelde dikte ligt zo tussen de 2 en 3 mm. Dit varieert natuurlijk plaatselijk. Rond de ogen bijvoorbeeld is het zeer dun en onder je voeten weer wat dikker. De huiddikte hangt ook samen met de leeftijd. De één heeft sneller rimpels dan de ander. Dit zegt gelukkig niets over de toestand van je inwendige organen.
Australische onderzoekers hebben in huid- en spierweefsel van drie 4200 jaar oude mummies honderden eiwitten geïdentificeerd die meer inzicht geven in de gezondheidsproblemen en doodsoorzaak van oude Egyptenaren. Zo blijken deze duizenden jaren oude eiwitten te getuigen van ontstekingen, infecties en mogelijk zelfs kanker.
Naarmate de huid veroudert, verandert hij en krijgt niet alleen rimpels maar ook vlekken en bultjes. Onder invloed van (veel) zonlicht kan het DNA veranderen. Laat in geval van twijfel de huisarts kijken. Iets waarvan ik dacht dat het een ouderdomsbultje was, bleek een tumortje te zijn, gelukkig een langzaam groeiende.
Helemaal mee eens. Bij twijfel altijd naar de huisarts. Ook als je veel (moeder)vlekken en/of bultjes krijgt of al hebt, af en toe de huisarts even laten controleren.