Haken of breien; zijn er verschillen?

Haken. Wie heeft dat uitgevonden? Ik haak zo af en toe. Puur om te ontspannen in deze drukke, hectische wereld. 

Haken

haken

Je haakt dus met een  haaknaald. Dat is een soort naald met aan het uiteinde een inkeping (groef) waardoor het mogelijk is de draad vast te houden en verschillende steken uit te voeren. Een haaknaald is in feite niet meer dan een stokje, met een haakje eraan. Simpel gezegd. De term ‘haak’ verwijst naar kant of een kleedje (voor bijvoorbeeld decoratiedoeleinden) dat met deze naald is gemaakt. In principe niet meer dan een haakje dat de draad om zichzelf heen kan haken, om zo van een draad een ‘stof’te maken.

Vroeger gemaakt van been of ivoor. Door de jaren heen is het gebruikte materiaal uiteraard erg veranderd. Later van metaal en nu ook van bamboe, kunststof, plastic, hout of aluminium.  Die van kunststof zijn slijtvast maar minder van kwaliteit dan hout of aluminium, en breken daarom ook sneller. Ze zijn ook ‘stroever’. Die van hout voelen warm aan (ademend). Ze moeten wel goed gepolijst worden en zijn uiteindelijk ook stroever dan die van staal of aluminium. Allemaal met of zonder ergonomisch handvat (plat of rond).

Breien

haaknaalden

Haken is niet hetzelfde als breien. Bij het haken gebruik je een enkele naald; bij het breien gebruik je twee naalden met scherpe uiteinden. Men zegt dat breien makkelijker te leren is omdat het maar twee soorten steken heeft. Recht en averecht. Ben ik het niet mee eens trouwens. Brei maar eens een kabeltrui. Haken kent een enorme hoeveelheid verschillende steken. Maar dat is te veel om op te noemen.

Geschiedenis

haken of breien

Als je de boeken er op naleest, zie je dat veel landen denken het haken te hebben uitgevonden. Amerikanen en Chinezen. Dat komt doordat er veel archeologische vondsten (textiel) zijn die op gehaakte stof lijken. Een van deze technieken is: Nålebinding (naaldbinden of naaldknopen).  Dit is een techniek dit op haken maar ook op breien lijkt.  Door de nålebinding-techniek krijg je een dicht en warm weefsel. De oudste voorbeelden van deze techniek zijn gevonden in Israel en Egypte (ca. 1600 jaar oud). In Scandinavië vind je nog steeds nålebinding.

amigurumis

De eerste echte bewijzen van het  hedendaagse haken komen uit 1800. Deze techniek werd gebruikt om sneller (en goedkoper) kant te maken.  Statussymbool voor de middenklasse. De elite haalde natuurlijk de neus op voor deze techniek.   Maar toen Mademoiselle Riego de la Branchardiere meerdere boeken over haken publiceerde (1846) werd het algemeen goed. Zij zette dure kantpatronen om naar haakpatronen en hielp arm en rijk op deze manier aan kantwerk. Daarna werden haakboeken en haakpatronen al snel massaal op de markt gebracht. Het werd zelfs gezien als een elegante vaardigheid die elke vrouw moest kunnen. Haakwerk werd in WO II gezien als verspilling. Mensen lieten het haken in die tijd links liggen. Pas in de jaren 1960 werd het weer populair. Vooral de ‘granny square’ werd populair. Met dit patroon kon je restjes garen opmaken. Nu zien we haken, breien en borduren als een moment van rust in deze drukke periode. Patronen en boeken worden opnieuw uitgebracht. Ook het internet staat bol van de creatieve plaatjes en de bijbehorende blogs.

Haaksteken

basissteken

Als je de basissteken onder de knie hebt, kun je al snel iets moois maken. Je hoeft niet alle haaksteken te kennen. Oefen met de makkelijke. Snuffel op internet; vooral youtube is een uitkomst. Je ziet dan de zgn. lossen en vasten. Ieder haakpatroon begint met lossen, al dan niet verwerkt in een magische ring. Je kunt meerdere kleuren gebruiken en veel verschillende materialen. Je kunt zelfs driedimensionaal haken (amigurumis).  Als je een stevige stof wilt haken moet de dikte van de wol groter zijn dan de breedte van de haak. Als je bijzonder wilt haken, kun je ook raffia, jute of lint gebruiken. Kijk dan ook vooral eerst welke haaknaald het beste bij je past. Hier zijn eindeloze informatiepagina’s over te vinden op internet (vorm van de punt, vorm van het haakje etc.).