brood vijftigenmeerBrood (de week van).  Een dikmaker? Moeten we geen brood meer eten?  Is volkoren gezond? Laat jij je koolhydraten staan? 

Brood en geschiedenis

geschiedenis

geschiedenis

Al meer dan 30.000 jaar geleden at men al brood; ouder dan de landbouw. Graankorrels werden gekneusd en gemengd met water. Dat werd gekookt, ingedikt en in de zon gelegd of gebakken op stenen. Overal in de wereld (tortilla’s, naan, pita en alles wat hierop lijkt) kwam dit mengsel voor. Toen was er nog geen gist of zuurdesem. Toen het graan verbeterde werd er in Europa op grote schaal broden gebakken. Arme mensen aten een soort broodkoek zonder tarwe (maar met haver, boekweit of rogge).  Witbrood is lange tijd voor de elite geweest. In de steden ontstonden er rond 1856 fabrieksbakkerijen.  In deze periode kon er grootschalig geproduceerd worden. De prijs ging hiermee omlaag en aan het einde van deze eeuw aten de Nederlanders driemaal meer tarwebrood. Nu geven we (lang verhaal kort) zo rond de 2 miljard euro uit aan brood (bijna 50 kilo per persoon).

Brood is best wel gezond

brood gezond

best wel gezond

Ook ik heb meegedaan aan het koolhydraatarm dieet. Veel afgevallen en ook weer veel aangekomen. Als je te weinig koolhydraten eet krijg je last van concentratieverlies, je voelt je slap en je prestaties zullen naar beneden gaan. Eigenlijk schrap je gewoon calorieën. Volkoren levert belangrijke voedingsstoffen (zoals jodium, ijzer, B-vitamines en vezels). Die vezels zijn belangrijk voor je stoelgang. Volkorenbrood verlaagt het risico op hart- en vaatziektes, struma, suikerziekte en darmkanker. Eet je geen brood, zul je hier vervangers voor moeten vinden. Bijna niet te doen als ik het voedingscentrum mag geloven. Dus bezint eer ge begint. Denk daarbij vooral aan jodium (goed voor de stofwisseling en de ontwikkeling van het zenuwstelsel). Bij kinderen kan een jodiumtekort zelfs leiden tot een groeiachterstand. Let ook bij het kopen van biologisch brood op de toevoeging van jodium. Sommige van die biologische broden bevatten alleen maar zeezout en geen jodium.

Volkoren, wit of bruin?

brood volkoren

Volkoren

Het meel in volkorenbrood is 100% volkoren. In de witte variant wordt alleen bloem gebruikt. Bruin  zit daar nog tussenin, daarin zit een mix van volkorenmeel en bloem. Neem je volkoren, eet je alle delen van de graankorrel en dus vezels.  Eet je geen of te weinig, worden je darmen lui. Verwar dit niet met meergranen; dat is een combinatie van rogge, gerst en tarwe. Dit draagt niets bij aan de voedingswaarde. Ook de kleur heeft geen invloed. Sommige broden worden gewoon gekleurd met mout. Ik kocht vanmorgen ‘per ongeluk’ een spelt.  Niet op het etiket gekeken. Ook dat is niet gezonder dan volkoren.  Ook de moderne powerbroden met lijn- en of chiazaad bevatten vaak meer calorieen dan een stuk chocola.

Weetjes

brood weetjes

weetjes

Het hoort bij de cultuur van een lang. De ‘broodwinner’ is degene die het ‘brood’ op de plank brengt. Ook in gebeden vraagt men om ons dagelijks brood. Hier staat brood symbool voor het lichaam van Christus. Joden gebruiken brood, dat verbonden is aan hun religie. In veel Slavische landen geeft men brood aan een bruidspaar of gasten. In 1492 ontstond er in Alkmaar zelfs een broodoproer; hongersnood en hoge voedselprijzen lagen hieraan ten grondslag. Bijgeloof zegt dat het ongeluk brengt om je brood op de kop te leggen. Leg je brood niet in de koelkast; het wordt dan sneller oud.