De hand als onderdeel van ons lichaam maar ook vol symboliek. Mechanisch onderdeel van ons lichaam maar het betekent ontzettend veel meer. Wat vind jij?

Definitie van de hand

De hand is een complex meervingerig lichaamsdeel dat door de pols is verbonden aan de onderarm en geschikt om dingen mee vast te pakken en vast te houden. De hand is het voornaamste orgaan om fysiek een omgeving te manipuleren, van zeer simpele tot zeer complexe motorische vaardigheden. Daarnaast zijn  handen de belangrijkste bron voor onze tastzin omdat in de vijf vingertoppen (tien in totaal) veel van de zenuweinden samenkomen.
De menselijke hand wordt, net als bij andere dubbelzijdig aanwezige lichaamsdelen (ogen, oren, benen) door de tegenovergestelde hersenhelft bediend. De hand wordt door ‘opponeerbare’ (geen verklaarbaar synoniem voor dit woord te vinden) duimen gekenmerkt.  Het betekent: De punt van de duim kan de punt van iedere andere vinger van dezelfde hand aanraken. Daarom kan de mens voorwerpen beetpakken.

Symboliek

handen schudden

De hand is een lichaamsdeel met een grote symbolische lading. Handafdrukken komen al voor in de grotschilderingen van Europa, Australië en Zuid-Amerika.
Ik kijk veel naar handen. Afwijking? Wie zal het zeggen. Toen iemand me vroeg om een symbool voor mezelf te verzinnen kwam ik na lang nadenken op ‘handen’ uit. Wat doe je met je handen? Te veel om op te noemen. Eigenlijk doe je bijna alles met je handen. Je ondersteunt je gesproken taal met je handen (gebarentaal). Je reikt je handen uit naar iemand anders om aan te geven dat je van iemand houdt. Fysiek, oprecht of platonisch. Het maakt allemaal niet uit.

vieze handen

Met diezelfde hand neem je je eten tot je maar ze kunnen ook iemand afweren die je wilt tegenhouden. Symbolisch of met grof geweld. Je schudt heel veel mensen de hand. Wettelijk niet verplicht maar sociaal best wel wenselijk. Je kunt je handen wassen in onschuld maar ook wassen met water en zeep. Handen zijn in principe nooit echt schoon omdat je aan van alles en nog wat zit, de hele dag door.

Beeldspraak

gevouwen

De hand aan de ploeg slaan, doortastend, zonder aarzelen, beginnen met het werk. Hand en handen worden in verschillende vormen van (universele) beeldspraak gebruikt om over iemands daden of macht te spreken. In de bijbel lees je over Gods hand, Gods sterke of machtige hand. Verder zijn er verschillende uitdrukkingen met hand(en) aan bepaalde Bijbelpassages ontleend.

Symbool bij geloofsovertuigingen

In de Islam hebben de vijf vingers van de hand ieder een andere betekenis: geloofsverkondiging, gebed, pelgrimage, vasten en liefdadigheid. Het gelukbrengende ‘handje van Fatima’ is een geliefd amulet in de islamitische wereld.

Handen in of uit de mouwen

Handen die in de mouw bedekt of verborgen zijn, verwijzen naar het antieke gebruik om de handen uit eerbied te verhullen in aanwezigheid van de heerser. Macht dus. De witte magie wordt aan de rechterhand toebedacht en de zwarte magie aan de linkerhand. Gevouwen of opgeheven handen symboliseren het gebed, bepaalde vingergebaren eed en zegen. In de vrijmetselarij vormden ineengeslagen handen de ‘broederketen’. Ze komen veel voor in logewapens en op zegels. Zelfs in de wapenkunst (Renaissance) hadden de handen de volgende betekenissen: ijver, kracht, ijver, onschuld en eenheid. Wat we vaak met onze vingers gebaren in de moderne wereld hoef ik niet uit te leggen.

Toetsenbord

oude handen

Ook aan je vingers is veel af te lezen. Ben je schoon, heb je schone handen? Heb je lange of korte nagels, netjes of onverzorgd? Heb je rimpelige handen met ouderdomsvlekken of ben je nog gezegend met een lekker strak huidje, het liefst iets gebruind. Draag je ringen of armbanden of kun je een tattoo zien? Speel je piano, typ je vluchtig op je toetsenbord of hanteer je een koksmes bij het bereiden van een culinair hoogstandje.

Pas als je je hand of arm in een gipsverband hebt, merk je hoe onthand je bent. De sluiting van je BH-bandje is met één hand een stuk lastiger. Ook douchen, afdrogen en het föhnen van je haar is ineens geen routineklus meer maar super onhandig. Helaas ben ik een kenner op dat gebied.

Vingers

• De duim is de zogenaamde heerser van je hand. Dit symboliseert wilskracht en doorzettingsvermogen en laat zien of je je autoriteit graag laat gelden. Je middelvinger is vaak even lang als de hand breed is.
• De wijsvinger is het symbool van je ego. Heb je een lange wijsvinger; ben je ambitieus. Een korte of kromme wijsvinger laat je gebrek aan zelfvertrouwen zien.
• De middelvinger geeft structuur in ons leven. Zegt men. Of het wetenschappelijk is aangetoond, betwijfel ik. Als je een hele lange middelvinger hebt zou dit kunnen duiden op eenzaamheid en een korte daarentegen op het ontlopen van verantwoordelijkheden.
• Bij de ringvinger draait het om creativiteit en vuurkracht, eigenwaarde en relaties; het symbool van gebondenheid.
• Als hekkensluiter de pink.  Je pink is het symbool van wat men in yoga karma noemt. De kromme pink: u gaat een leugentje om bestwil niet uit de weg en heeft behoefte aan harmonie.

Of dit allemaal waar is weet ik niet maar ik knijp mijn handen dicht. Ik reik je de hand, strijk over mijn hart en bij eventuele fouten steek ik mijn hand in eigen boezem.