Wegnummers. Je wordt er dagelijks mee geconfronteerd, langs de snelwegen en op de filemeldingsberichten. Waar dienen ze voor? Wat weet jij van de herkomst? 

Wegnummers

wegnummers zie je overal

Niet onbelangrijk denk ik. Sommige nummers zie je terug op landkaarten, rijkswegenplannen (administratief) en op onze navigatiesystemen. Deze nummers stonden niet op de borden tot de jaren ’30 van de twintigste eeuw. Daarna verscheen een lijst met wegen, met de letters A tot en met S. Deze letters werden op de toenmalige kilometerstenen geplaatst. Stenen …
Nederland heeft tussen 1976 en 1994 het systeem van routenummering geïntroduceerd. Routenummers onder de 100 zijn in Nederland meestal rijkswegen; de wegnummers daarboven zijn meestal in beheer bij provincies, gemeenten, waterschappen en wegschappen.

Geschiedenis

Napoleon moest zijn troepen verplaatsen

Napoleon implementeerde het systeem van de Routes Impériales in 1811. Hij wilde op deze manier de troepenverplaatsingen makkelijker maken. Daar draaide zijn leven om weten we. Hoe vechten we elkaar lekker efficiënt de tent uit. Deze zogenaamde ‘RI’-wegen lopen dwars door het door hem opgebouwde (bij elkaar gesprokkelde) keizerrijk.  Veel van die (toenmalige) RI-wegen lopen dan ook kris-kras door het buitenland. Ook door Nederland lopen een aantal dergelijke routes. Neem bijvoorbeeld RI 59 vanaf Hasselt naar Den Bosch en RI 66 van Nijmegen naar Venlo. Denk je zo niet aan, maar ze liggen er wel. In Frankrijk komen veel nummers van het huidige wegennet van Routes Nationales nog overeen met deze oorspronkelijke nummers. Leuk weetje mocht je ergens in de buurt van deze steden rijden.

Logica

waar vind je enige logica

Zit er logica in al deze systemen? Geen logica. In 1976 ontstond in Nederland dus het systeem van de A-wegen met het nummer dat Rijkswaterstaat ze ooit al had gegeven. Uitzondering is de A2 (Amsterdam-Maastricht). Om het makkelijk te maken, maar niet heus. Deze snelweg had vier verschillende rijkswegnummers. Verre van efficiënt. Rond Amsterdam zijn de nummers het laagst omdat ze begonnen met nummeren bij de ringweg rond Amsterdam (A10). De wegen die daarop aansluiten zijn de A1 tot en met de A9. Uitzonderingen daargelaten; de A6 houdt al op bij Muiderberg.  Daarna verdwijnt alle logica wat mij betreft. Maar wie weet beter? Help ons …

A nummers of E nummers

A of E nummers?

Het nationale A systeem werd als eerste ingevoerd. Zo langzamerhand is iedereen gewend aan dit systeem.  Wij blijven (gelukkig) trouw de A benamingen in de file meldingen gebruiken. De E nummers zijn later ingevoerd. Die geven de Europese doorgaande wegen aan.  Bijvoorbeeld: de E25 gaat in ons land over 3 rijkswegen en 1 N-weg.  Om verwarring te voorkomen  …  onbegrijpelijk voor een leek. In Nederland gebruiken we nu beide systemen omdat het voor buitenlanders overzichtelijker is. Zij moeten in verschillende landen de zelfde weg kunnen volgen. Uitdaging. Ik denk dat uiteindelijk (onze) de A nummers wellicht gaan verdwijnen. Maar volgens experts gaat dat niet zo snel gebeuren. Ik ben benieuwd wat ze dan op de navigatiesystemen gaan zetten.

Rasters: Noord – Zuid of Oost – West

Grid is de Engelse vertaling van raster. In de wegenbouw houdt deze term in dat de autoroutes parallel aan elkaar worden gebouwd; doorgaans in noord-zuidrichting en in oost-westrichting. Is de wegnummering van een gebied dus op een grid gebaseerd, dan worden meestal de even nummers toegekend aan de noord-zuidrichting (A28) en de oneven nummer aan de oost-westrichting (of omgekeerd). De nummers lopen daarbij af en op naarmate men naar buiten beweegt. De meest westelijke route heeft bijvoorbeeld nummer 1, de direct oostelijk daarvan lopende route heeft nummer 3, daarna volgt nummer 5 enzovoort. Het baseren van wegnummering op een grid is vooral erg praktisch, als het bijbehorende wegennet ook in een grid is gebouwd.  Maar uitzonderingen bevestigen de regel. Het systeem van E-wegen is bijvoorbeeld gebaseerd op een grid, terwijl het Europese wegennet zelf niet als zodanig is gebouwd.

Ik vind het best lastig om te snappen.

Hectometerpaaltjes

hectometer

Wat heb ik aan hectometerpaaltjes langs de snelwegen vraag jezelf regelmatig af.  Nou … voor de flitsmeldingen is het erg handig. Zo langzamerhand ken ik een aantal hectometernummers uit mijn hoofd kan ik je zeggen. Bij de meldingen op de radio of op de app weet je precies waar de kastjes staan. Soms met bijbehorende auto of ander camouflagemateriaal.  Maar het gaat eigenlijk alleen maar om de plaats langs de weg aan te geven. Als je pech of een ongeluk hebt, geef dan aan de politie en andere hulpdiensten het hectometerpaaltje door waar je op data moment staat. Op deze manier ben je makkelijk (en snel) te vinden.

Gegevens op hectometerpaal:

• het wegnummer (bijvoorbeeld A7 of N148);
• de hectometeraanduiding (bijvoorbeeld 72,2);
• de rijbaanaanduiding voor de hoofdrijbaan: Re (Rechts) of Li (Links);
• de rijbaanaanduiding voor opritten, afritten, parallelbanen en verbindingsbogen. Dit is een zwarte letter op een gele achtergrond.