Tewaterlating bij SCHN

In het Noorden kennen we de zijwaartse tewaterlating. Immens grote schepen glijden binnen een paar seconden vanaf een dwarshelling het smalle Winschoterdiep in. De snelweg wordt afgezet en er ontstaat een enorme golf die over de weg spoelt.  Indrukwekkend. Wie niet beter weet en dus te dicht bij staat, krijgt een nat pak.

Geschiedenis

Het Winschoterdiep is een groot kanaal in de provincie Groningen met een lengte van bijna 35 km. In 1400 werd dit kanaal al gegraven. Vanuit hier werd het gebied later ontgonnen. De dwarshellingen zijn destijds ontstaan uit de vervening. Er moesten (houten) turfschepen gebouwd worden voor het vervoer van mest, graan en stro. Later werden deze schepen vervangen door dieselschepen van ijzer. Vanaf 1914 plaatste men de eerste motoren en ontstonden er zeilschepen met hulpmotor. De motoren werden steeds sterker en de zeilen kleiner. De Groninger zeeschepen  zijn populair in de West-Europese wateren en hadden vroeger vaak de bijnaam ‘Groninger Potje’.

Tewaterlating, geluk en ongeluk

Geluk: Tot op de dag van vandaag gaan deze tewaterlatingen met veel traditie gepaard. De doop wordt altijd gedaan door een vrouw. Volgens het oude gebruik moet bij de scheepsdoop een fles champagne tegen de boeg kapot worden geslagen onder het uitspreken van bepaalde woorden (‘ik wens u een behouden vaart …’).
Ongeluk: Op 10 maart 1948 kapseisde de kustvaarder Rian (450 ton) bij het tewaterlaten. De aan boord zijnde 26-jarige arbeider Jan Landman kwam daarbij om het leven. Sindsdien is voorgeschreven dat tijdens een tewaterlating niemand op het schip aanwezig mag zijn.

Zijwaartse tewaterlatingen zijn erg moeilijk en lastig voor te bereiden door de complexiteit van het proces en de scheepsbewegingen.  De werven hebben veel know-how opgebouwd door de jaren heen. Met met één druk op een knop glijdt er zo’n 8.000 ton staal het water in. Om dit veilig en gecontroleerd te kunnen doen, zijn een grondige voorbereiding en de juiste gereedschappen noodzakelijk. De tewaterlating wordt in gang gezet door een aantal  ontlastkleppen tegelijkertijd, vanaf een veilige afstand te openen. Op dat moment stroomt er hydraulische olie vanuit cilinders in tanks, komt het schip in beweging en schuift het schip gelijkmatig in een rechte lijn het water in.

Afmetingen

Een grote hinderpaal is nog altijd de doorvaartbreedte van het Winschoterdiep waardoor de in het Noorden gebouwde schepen (vaak meer dan 100 meter lang, 16 meter breed en een diepgang van 6 meter) beperkt blijven in hun afmetingen. Bij het passeren van de bruggen in het Winschoterdiep is er soms maar centimeters speling.  De nadruk ligt nu op de bouw van gespecialiseerde schepen; zoals vrachtschepen, bulkers, tankers en schepen voor bijvoorbeeld de baggerindustrie. De voltooide schepen worden door sleepboten naar Delfzijl gesleept aangezien ze in verband met hun beperkte diepgang niet op eigen kracht de haven kunnen bereiken.

SCHN (Shipyard Constructions Hoogezand Nieuwbouw)

Ik was recentelijk bij een tewaterlating van SCHN. Deze werf is niet alleen actief in nieuwbouw en reparatie van schepen maar werkt ook innovatief en duurzaam. Duidelijke visie naar de toekomst. Informele werksfeer; samen de schouders er onder. Mooi voorbeeld van de nuchtere Groningse mentaliteit. Op de foto zie je een klapschip met de nieuwste technische snufjes. Opdrachtgever is de haven van Bremen. In Duitsland worden deze schepen Klappschütte genoemd. Dit schip kan over de hele lengte openklappen en vaart op LNG ( Liquid Natural Gas), beter bekend als vloeibaar aardgas. Veilig en beter voor het milieu.  Het grote applaus tijdens de tewaterlating van dit prachtig stukje ondernemerschap, liet geen twijfel bestaan. SCHN is een Noordelijke werf, met vakspecialisten, om trots op te zijn.