Pestkoppen op de werkvloer. Voor sommigen onherkenbaar, ondenkbaar maar voor sommigen een regelrechte nachtmerrie. Je loopt de kans een burn-out te ontwikkelen als je steeds de deksel (van de pestkop) op je neus krijgt.
Pestkoppen moeten aangepakt worden
Op scholen wordt pesten aangepakt. Tenminste dat hopen we met z’n allen. Af en toe spreek je iemand die vroeger is gepest. Die verhalen maken altijd diepe indruk op mij. Niemand komt hier zonder kleerscheuren van af volgens mij. Traumatische herinneringen in een periode waarin we juist onbezorgd en vrolijk moeten zijn. Waarom leren we hier niet van?
Op de werkvloer is het pesten toch nog steeds een groot probleem. Dit leidt tot ziekteverzuim en uitval (burn-out). We lezen allemaal de verhalen in de krant over depressie en zelfmoord. Ik moet er niet aan denken. Toch is het realiteit. Te verschrikkelijk voor woorden.
Vechten of vluchten
Toch is 1 op de 10 werknemers nog steeds (iedere dag maar weer) de dupe van pesten. Pestgedrag is niet altijd zichtbaar. Wees je je er van bewust als naaste collega. Let op dat je je niet laat verleiden om mee te doen. Hoe onschuldig het ook lijkt. Gebruik je intuïtie.
Je kunt iemand (subtiel) negeren, buitensluiten of intimideren. Pesten kan ook gepaard gaan met fysiek geweld. Toch blijkt vaker dat pestgedrag subtiel is dat valt niet zo snel op. Iedereen snakt nl. naar waardering. Maar bij pesten ga je je uiteindelijk minder voelen dan anderen. In het ergste geval voel je je eenzaam, onzeker en bang. Je ziet op tegen je werk en krijgt uiteindelijk lichamelijke klachten omdat je constant in de ‘vecht of vlucht modus’ bent. Dat is de bedoeling van pestkoppen. Triest maar waar.
Stiekem en sluw
Pesters hebben het vaak ‘nodig’. Collega’s die zelfverzekerd en tevreden zijn, doen niet mee aan pesterijen. Pesters zoeken dan ook een zondebok voor het verwerken van hun eigen (werk)stress. Ze kunnen hun eigen emoties ‘lekker’ op het slachtoffer botvieren. Soms zijn ze zelfs jaloers op het slachtoffer en willen ze macht uitoefenen. Ze zien je als een bedreiging; jouw positie en werkervaring is misschien directe concurrentie voor hun positie. Het kan zijn dat je een sterker karakter hebt, intelligenter bent dan de pester of dat je een prominentere rol in de groep krijgt. Zo’n pestkop gaat je kleineren en pesten om zijn/haar eigen tekortkomingen te verdoezelen. Stiekem en sluw (achterbaks); hoe hoger opgeleid, des te slimmer ze het pesten aanpakken.
Verschil tussen plagen en pesten
Verschillen tussen plagen en pesten zit in de frequentie. Iedereen wordt wel eens geplaagd en iedereen plaagt ook wel eens. Als je iemand pest krijgt eenzelfde persoon constant last van ‘plagerijen’. Plagen gebeurt vaak spontaan, het duurt niet lang en gebeurt niet dag in dag uit. Als je plaagt en het valt niet goed ga dan onmiddellijk praten en bied je excuus aan (oprecht).
In plagerijen ben je altijd gelijk aan elkaar. De rollen en verhoudingen liggen niet vast. Het plagen gebeurt wederzijds. Je wilt iemand absoluut geen pijn doen en daarom kun je er vaak samen om lachen.
Pestkoppen daarentegen willen kwetsen en iemand pijn doen. Het pesten kan weken, soms maanden aanhouden.
Pestkoppen types
Je hebt collega’s pestkoppen, die schreeuwen. Ze zijn onaangenaam, brutaal en luidruchtig. Die willen je het liefst voor gek zetten in het bijzijn van collega’s of leidinggevenden. Als je een fout maakt zullen ze niet nalaten dit door de hele kantoortuin heen te roepen.
Daarnaast heb je collega’s of leidinggevenden die al jouw werk in een negatief daglicht zetten. Ze laten geen kans ongemoeid om je te vernederen. Ze zijn in staat om documenten te vervalsen of bewijsmateriaal te creëren en hele projecten te boycotten. Ze maken fouten en proberen jou die in de schoenen te schuiven.
Misschien zorgen ze er voor dat je geen goede middelen ter beschikking hebt om je werk goed te doen. Als je faalt ben je aan de beurt; ze delen dit het liefst met de hele organisatie. Dit type pestkop voelt zich superieur aan anderen en weet alles beter. Met een beetje pech tref je een exemplaar die intelligent, charismatisch en overtuigend is. In het ergste geval werken ze op deze manier al jaren in dezelfde organisatie.
Deze pestkoppen zijn meedogenloos, afstandelijk en superieur.
Kom in actie
Ga zo snel mogelijk aan de slag om de pestkop te elimineren. Neem iemand in vertrouwen; laat het vooral niet ‘sudderen’. Het probleem moet in de kiem gesmoord worden. Ga naar je leidinggevende, een vertrouwenspersoon, preventiemedewerker of iemand in de organisatie die je kan helpen (ondernemingsraad en personeelszaken bijvoorbeeld). Je werkgever is verplicht om dit aan te pakken.
Domme mensen zijn ongevaarlijk, evenals verstandige, gevaarlijk zijn slechts zij, die noch het een, noch het ander zijn (bron: JW von Goethe).
Zeer sterk geschreven! Pesten op de werkvloer is helaas een probleem dat zich daadwerkelijk voordoet in de volwassen wereld. Als we allemaal wat meer om elkaar denken helpt dat misschien al een beetje.
Ja vooral voor elkaar opkomen en luisteren als je merkt dat iemand het moeilijk heeft. Neem de tijd voor elkaar.
Mooi verwoord! Vreselijk, volwassen mensen die zich zo gedragen. Ik zag het zelfs in het verzorgingshuis waar mijn schoonmoeder woonde!
Pesten onder elkaar of de ouderen daar pesten? Schrijnend in beide gevallen. Je wordt er gewoon een beetje verdrietig van toch?