Moeilijke woorden. Ooit heb ik een workshop gedaan om te schrijven in begrijpelijke taal. Er ging een wereld voor me open.
Moeilijke woorden
De zin en onzin van moeilijke woorden. We maken het ons soms zo lastig om ingewikkelde (dure) woorden te gebruiken dat niemand nog precies de boodschap begrijpt. Volgens mij sla je dan de plank helemaal mis. Het gaat met schrijven juist om het overbrengen van informatie naar de ander. Volgens mij is het dus beter om eenvoudige taal te gebruiken en niet iemand de oren te slaan met moeilijke woorden. Of denken mensen dan echt dat ze slimmer overkomen? Ik heb eigenlijk geen idee. Als ik een moeilijk woord hoor, zoek ik het vaak op. Zo wist ik nooit precies wat polarisatie betekende; mooi onderwerp voor een blog dus.
Universiteiten
Onderzoek leert dat op universiteiten veel moeilijke woorden worden gebruikt. Hoe hoger de universiteit op de ranglijst staat des te minder gebruiken de studenten jargon (met veel lettergrepen). Bij dit onderzoek kwam juist naar voren als je iets helder een eenvoudig uitlegt, je slimmer wordt ingeschat door je toehoorders (of lezers). Vloeiend schrijven laat juist een intelligente schrijver zien. Let maar eens op als iemand een toespraak houdt. Snappen mensen het niet, zullen ze eerder de telefoon pakken of een slokje water drinken. Moeilijk wordt dan zelfs min of meer bedreigend. Laten onze hersenen hier ook juist niet van houden. Ons brein houdt meer van duidelijkheid, zekerheid en voorspelbaarheid en maakt minder dopamine aan als we naar een lastige tekst moeten luisteren. Het voorkomt dus een soort van stressreactie waarin allerlei banen van bloedtoevoer geblokkeerd raken. Nadenken wordt dan lastig.
Cursus met Jip-en-Janneke
In die cursus (lang geleden) leerde ik vooral te schrijven met korte zinnen (en woorden), in de actieve vorm (dus niet passief) met weinig jargon. Geen wollige omschrijvingen. Niet te verwarren met de uitspraak Jip-en-Janneke-taal. Dat klinkt kinderachtig en niet serieus. Een Jip-en-Janneke zin bestaat uit maximaal zes woorden. Normale, begrijpelijke, korte zinnen bevatten ongeveer 15 woorden. Jip-en-Janneke woorden bevatten gemiddeld vier letters. B1 woorden zijn makkelijke woorden en bevatten tussen de acht en tien letters (onderzoeken, beoordelen etc.). Bij jonge kinderen en kleuters is begrijpelijk lezen weer een compleet ander verhaal.
Waarom dan toch zo moeilijk doen?
Nu hoor ik je denken … waarom gebruiken dan nog veel mensen moeilijke woorden? Ben je dan bang dat je dom overkomt of dat je niet wordt begrepen? Uiteindelijk denken mensen dat ze slimmer overkomen en meer indruk maken bij het gebruik van lastig te gebruiken woorden. Vooral als je schrijft op een pagina waarin je de statistieken kunt lezen wordt je geconfronteerd met lezers die snel afhaken en vaak ook niet meer terugkomen. Denk maar aan al die Nederlanders die tekst van overheden en bedrijven niet of nauwelijks begrijpen. Uiteindelijk gaat het tegen je werken. in plaats van dat je lezer in actie komt en zijn brein aanzet tot nadenken.
Bron foto’s: Pixabay
Bij mijn werk heb ik te maken met studenten op niveau 1 tm 4. Ik pas mijn taalgebruik aan het niveau aan. Een niveau 1 student heeft een kleine woordenschat en vaak moeite met begrijpend lezen. Ik gebruik dan nooit moeilijke woorden. In mijn blog schrijf ik op mijn niveau en hoop ik dat iedereen het begrijpt. Het is voor mij ook fijn om mijn eigen taalniveau op peil te houden en daar helpt mijn blog bij. Zo lees ik graag Engels om mijn beheersing en woordenschat van het Engels op niveau te houden.
Wat mooi. Ik vind het ook een uitdaging om steeds weer nieuwe woorden te ontleden. Gebruik in mijn blog zo weinig mogelijk ingewikkelde zinnen. Makkelijk en leesbaar voor iedereen.
Ik heb altijd het idee dat het pas echt van intelligentie getuigt als je iets in Jip en Janneke taal kunt uitleggen zonder moeilijke woorden.
Dat is ook zo. Als je het onleesbaar maakt getuigt dat van onzekerheid of arrogantie.