Makkum wordt ook wel de Poort naar de Zuiderzee genoemd

In een voor velen saai weekend in februari liepen wij in Makkum. Het was steenkoud. Genietend van onze winterse wandeling door deze ‘Poort naar de Zuiderzee’. Vroeger een handelscentrum met een strategische positie, nu een pittoresk dorpje op ruim een uur rijden van Groningen (4 km ten zuiden van de Afsluitdijk).

Makkum … een verbastering van Maggenheim en Mackingum

Tot de middeleeuwen was Makkum een boerennederzetting op een zelfgebouwde terp. Heel vroeger kon je van Friesland naar Engeland lopen. Nu ook nog wel … als je maar goed passende rubberlaarzen aan hebt. Het klooster in de streek liet in het jaar 1280 (ongeveer) twee sluizen aanleggen. Het dorp ontwikkelde zich mede hierdoor tot een bedrijvig handelscentrum. ‘De Poort naar de Zuiderzee’ was een feit. Toen wij er waren zat iedereen binnen, bij de kachel.

Heel lang geleden waren schelpkalkbranderijen de belangrijkste pijlers voor de welvaart van Makkum. De schelpen werden uit het IJsselmeer gevist en tot kalk verwerkt. Dit metselkalk werd gebruikt bij de bouw van huizen in Amsterdam. Amsterdam had zelf de kalkovens gesloten vanwege de vervuiling. Het makkelijkst was om dit per schip (Blazer) uit Makkum te laten aanrukken. In 1622 stonden er meer dan 100 kalkovens. Naast de gewone visserij en de aanwezigheid van klei (productie van dakpannen) kreeg de handel een enorme oppepper door de verbinding met Amsterdam. Als je nu in het centrum langs het water wandelt zie je prachtige gevels en versierde ornamenten op de koopmanshuizen.

Dieptepunt

De waarheid heeft een schel geluid. De waarheid is hard.

Een absoluut dieptepunt in de geschiedenis van Makkum was de verzanding van de Zuiderzee. De grote schepen konden Makkum niet meer bereiken. Geld om de geul uit te baggeren was er niet. Scheepsbouw en de aardewerkindustrie overleefden deze crisis gelukkig. Jan Tichelaar (‘tichelaer’ betekent tegelschilder) heeft na de start in 1572,  het Makkummer aardewerk (met een verfrissende visie) nieuw leven ingeblazen. Hij levert op bestelling over de hele wereld en werkt samen met jonge ontwerpers. Het recept voor de tin glazuur (witte werf) is nog steeds een goed bewaard geheim. De visserij verdween gestaag van het IJsselmeer. Geen droog brood meer in te verdienen. Makkum beleeft een impuls en richt zich ook op de kustvisserij en de Waddenzee.

Door de aanleg van de Afsluitdijk in 1933 nam de waterrecreatie gestaag toe. In Makkum kun je wandelen, fietsen, vissen, een boot huren, naar vogels kijken, surfen, zeilen, zwemmen of lekker op een terrasje genieten van een hapje/drankje. Wij logeerden in Beach Hotel de Vigilante. Iets buiten het dorp. Daar waar vroeger grasland lag, ligt nu een vakantiepark met een boulevard en een pier. Winkeltjes, camping, jachthaven … voor iedereen wat wils. Meestal met water in de hoofdrol. Dit weekend hadden we zelfs de tenen niet in het water. Veel te koud. Sneeuw op het strand. Onze warme jas was geen overbodige luxe.

Trump en Makkum

… doet u er maar een strikje om …

In 1987 dook Donald Trump op in Makkum. Na zijn beslissing om in Makkum een enorm jacht te laten reviseren voor 8 miljoen, wilde hij een nieuw jacht laten bouwen en ook de complete werf kopen. Makkum in rep en roer. Maar het Trump imperium zakte als een kaartenhuis in elkaar. Geen nieuwe eigenaar, Makkum was een kater rijker en er lag een niet afgebouwd jacht. Ook toen werkte Trump met slinkse praktijken waardoor hij geen cent hoefde te betalen. Zeg maar een gevalletje van je in het ootje te laten nemen. Toen we aan de overkant van het water naar de immense hal  en het enorme jacht (zichtbaar vanaf de Afsluitdijk) stonden te kijken hebben we onze fantasie wel even de vrije loop gelaten. Hoeveel moet je per maand verdienen om zo’n jacht te kunnen kopen?

… een klomp met een zeiltje …

We zijn zondag vanuit Makkum in de auto gestapt om een bezoek te brengen aan Boot Leeuwarden 2017. Boten te kust en te keur. Klein en groot, duur en goedkoop. In de hal met klassieke schepen hebben we onze ogen uitgekeken. Uiteindelijk draaide ons bezoek uit op de aanschaf van een broodje warme beenham met een colaatje. Geen grote investering maar wel erg lekker.

Het gaat er niet om dat je succes hebt maar dat anderen denken dat je succes hebt … aldus Trump.