Gluten. In het latijn betekent het eigenlijk gewoon ‘lijm’. Het lijkt alsof gluten tegenwoordig in het verdomhoekje zitten. Terecht of onterecht?
Gluten
graansoorten
De verzamelnaam van een groep eiwitten die voorkomen in het endosperm van sommige graansoorten. Het eiwit van een standaard tarwe bestaat voor ongeveer 58-65% uit gluten. Gluten wordt door de plant opgeslagen in de graankorrel als reservevoedsel voor de kiem. Lossen niet in water op. Te vinden in brood, beschuit, pizza, pasta, cake, koek, taart, sauzen, vleeswaren en bier. Onder te verdelen in twee soorten eiwitten; de glutenines en de gliadines. Voor mij al te technisch. Gluten zijn onder andere belangrijk voor de viscositeit brooddeeg; vooral als het gaat om de elasticiteit en stevigheid. Eigenlijk vormt dit het skelet van het brood. Na het bakken zorg het gestolde gluten ervoor dat het eindproduct zijn vorm behoudt.
Intolerantie of modehype?
schuimende ontlasting
Ongeveer (gelukkig slechts … ) 1% van de bevolking heeft een glutenintoleratie (mensen met coeliakie). Als deze mensen wel gluten eten, beschadigen ze hun darmslijmvlies. Dit uit zich in het krijgen van botontkalking, aften, overgeven, buikpijn en nog veel meer ellende. Als je lijdt aan de ziekte van Dühring, heb je coeliakie-achtige symptomen. Deze ziekte uit zich door een ontstekingsreactie van de huid met een herpes-achtig karakter. Heb je daarentegen een tarwe-allergie (slechts een half procent van de bevolking), heb je last van diarree, buikpijn, braken en benauwdheid. In zeer ernstige gevallen kan dat zelfs leiden tot een anafylactische shock waaraan je kunt overlijden. Als je ontlasting heel erg stinkt en zelfs schuimt, ga dan naar je huisarts. Laat je niet aanpraten dat het eten van koolhydraten en gluten ongezond is.
Gezond of Ongezond?
niet op eigen houtje
De laatste jaren horen en lezen we dus dat het ongezond is. Veel dieetgoeroes wijzen ons op de voordelen van een glutenvrij voedingspatroon. Wetenschappelijk onderbouwd? Nee. Glutenvrij eten is niet per definitie gezond(er). Je kunt niet zo maar voedingsmiddelen met gluten uit je dieet schrappen. Mocht je denken dat je problemen hebt met gluten, ga dan naar je huisarts. Mede om te kijken of er misschien andere oorzaken zijn die behandeld moeten worden. Niet dokteren op eigen houtje. Al snel laten mensen de graanproducten liggen als ze gluten schrappen. Eet je geen brood meer, mis je een belangrijke bron van jodium. Je B12 niveau kan ook te laag worden. Niet te vergeten al die voedingsvezels die je vindt in volkorenbrood.
In het kort: Een dieet met gluten beïnvloedt niet het risico op hart- en vaatziekten. Daarentegen zal een dieet zonder gluten dat risico wel verhogen.
Broodbuik
vervangen door fruit
Vooral beroemdheden eten glutenvrij. Het zou je gezond en slank maken. Onzin? Ja dus. Een voedingspatroon zonder gluten (mensen zonder Coeliakie; zie bovenstaande alinea) levert je geen gezondheidsvoordeel op. Tuurlijk; je valt af. Maar dat komt omdat je koekjes vervangt door fruit of yoghurt. Je eet minder. Dat heeft dus niets met de gluten te maken … Het verhaal van de broodbuik is dus een broodje aap verhaal. Uiteindelijk worden je darmen steeds luier omdat je geen of te weinig vezels eet. Obstipatie en aambeien liggen op de loer. Eet je glutenvervangers zul je dat trouwens ook in je portemonnee merken want het is een duurdere manier om te eten (en bevatten vaak evenveel calorieen).
Gebruik gewoon je gezonde verstand en laat je ogen niet dichtsmeren door alle moderne hypes.
Bron foto’s: Pixabay.com
En als je wilt onderzoeken of je coeliakie hebt, ga dan vooral niet glutenvrij eten. Dan heeft een ondezoek totaal geen zin.
Helemaal mee eens. Ga vooral naar je huisarts en ga het samen met hem en een specialist onderzoeken.
Met een ding ben ik het niet met je eens. Niet iedereen heeft evenveel vezels nodig. Ik eet al jaren koolhydraatarm als ik wil afvallen en koolhydraatbeperkt om stabiel te blijven. Als ik brood eet in het weekend is dat witbrood, meestal turks brood. Ik eet 2x fruit per dag meestal sinaasappel of mandarijn. Mijn stoelgang is zoveel beter dan toen ik wel volkorenbrood at met voor mij kennelijk teveel vezels. Toen hadik regelmatig last van obstipatie en krampen
Fijn dat je dit met ons deelt. Gelukkig is geen mens gelijk. De blogartikelen schrijf ik vanuit mijn perspectief … als leek dus … en zeker niet met een medische achtergrond. Dus alle opmerkingen en aanvullingen zijn meer dan welkom.
Ik heb coeliakie. Geen hype, maar doordat mensen niet beseffen dat je er echt ziek van wordt nemen ze het ook minder nauw met de voorgeschreven dieetregels. Dan krijg je toch iets met gluten erin, want “voor een keertje kan het toch wel?’ Niet dus.
Ik kan daardoor bijna nergens anders dan thuis eten.
… ik denk dat dit ook komt door de mensen die denken dat ze coeliakie hebben en dat niet hebben. Nooit bij een huisarts geweest maar wel denken dat ze last hebben en af en toe gewoon gluten eten. Ze ondermijnen dan de mensen die echt coeliakie hebben. Blijven vertellen dus; blijven zeggen wat er gebeurt als je wel de verkeerde dingen eet.
Ik heb het idee dat er een hype was rondom gluten, ik hoor er nu al veel minder over. Koolhydraatarm eten is voor veel mensen een goede manier om hun gewicht op peil te houden, maar wanneer zij genoeg groente en fruit eten krijgen ze ook hun vezels binnen. Ik lees graag artikelen over voeding en ook lees ik veel receptenblogs. Maar foodies die van zichzelf lekker kunnen koken zijn vaak geen experts (= opgeleid) op het gebied van gezonde voeding. Zelfs de wetenschappers komen tot nieuwe inzichten en zijn het ook niet altijd met elkaar eens. Het blijft een zeer ingewikkelde materie. Ik heb gelukkig geen allergieën, maar wel een aantal rare eetgewoontes, op dat gebied ben ik geen expert maar wel ervaringsdeskundige!
Precies. Iedereen denkt maar en doet maar. Houdt geen rekening met mensen die echt een probleem hebben als ze bepaalde dingen eten. Sommigen waaien mee met alle hypes en zijn beïnvloedbaar door YouTube en andere influencers die vaak alleen maar geld gedreven zijn.