Gardameer: populaire vakantiebestemming of te vol?

Gardameer. Het water en het schaarse woongebied op de rotsen rondom het Gardameer is razend populair. Al heel lang. Authentieke campings, agritoerisme, camperplekken, complete waterparken en gezellige hotels. Alles is er te vinden. Voor ieder wat wils. Of niet?

Gardameer

zonsondergang bij Pai

Als je de autostrada bij Rovereto verlaat en het meer nadert zie je in de verte het sprankelende water. In Torbole scheuren in de loop van de middag honderden surfers, katamaranzeilers en andere sportfanaten over het water en genieten van de stevige, standvastige wind.  Witte schuimkopjes spatten in de zon over het donkerblauwe water tegen de boeg van de veerboten. Jezelf met de auto vervoeren is helaas bijna niet meer te doen. Parkeren is ellende. Ook als de zon schijnt, juist als de zon schijnt. Met de parkeermeters en de bijbehorende bekeuringen, haalt de staat miljoenen binnen.

bruschetta

Het Gardameer herbergt alleen al tienduizenden Nederlanders in de zomer. In augustus hebben de Italianen zelf vakantie. Dan wordt het zelfs afgeraden om met boot en trailer over de Dolomieten te komen. Gewoon volle bak. Veel mensen en hele hoge temperaturen; regelmatig meer dan 40 graden. In juni.

Wind uit alle richtingen

lekker wandelen in de dorpjes met nauwe steegjes

Na een ochtend pittig zeilen in het noorden of heerlijk rustig varen in het zuiden, heeft de wind lunchpauze.  Het water is dan even zo glad als een spiegel. Op dat moment is de zon door het zuidelijkste punt van haar tocht over het meer en zijn er geen thermische verschillen meer.  Vroeg in de middag, zo rond half twee, wakkert de wind aan. Nu uit het zuiden; rond de zes Beaufort.

laat je verwennen met lekker eten

Het meer waar iedere dag duizenden bootjes varen, ligt in drie Italiaanse provincies; Verona, Trentino en Brescia in het zuidwesten. Aan de noordkant van het meer zit je tussen de bergen en in het zuiden is het heuvelachtig. De temperatuur kan bij een ‘dagje om het meer’ enkele graden Celsius verschillen. Het uitwaaierende (bredere) zuiden van het Gardameer is een plek om te zonnebaden op het voordek van (het liefst) een Riva Aquarama. Je kunt hier perfect zwemmen.  Zorg er dus voor dat je daar bent waar de wind van gewenste sterkte is. Je waterpret op maat kan dan beginnen.

Geschiedenis Gardameer

Simpel en zo ontzettend lekker

Het Gardameer is ontstaan door tegen elkaar schurende gletsjers. Al in de ijstijd; zo’n 17.000 jaar geleden. Het ijs smolt en werd een meer. Korte versie (…).  Door slibafzettingen (natuurlijke landwinning) ontstonden lager gelegen gebieden in het noorden; zo ook de dorpen Riva del Garda en Tórbole.
In de omgeving van het meer (bijv.: Ledromeer; museum Pallafitte) zijn restanten van paalwoningen gevonden. De Romeinen zorgden voor de aanleg van wegen en een aantal nederzettingen aan het meer. Daarna vochten ook nog eens verschillende volkeren en families om de macht rond het Gardameer (handelsroute).

Pizza La Rocca

De Venetianen hebben straten aangelegd en gebouwen ontworpen, waar je nu nog vol bewondering overheen en langs wandelt. Tip: Bezoek de verdedigingswerken (Unesco erfgoed) in Peschiera. De Fransen en Oostenrijkers zijn nog een tijdje de ‘baas’ geweest en vanaf 1861 kwamen de Italianen uiteindelijk stukje bij beetje, aan de macht.

herinneringen aan het verleden

De huidige naam van het meer ‘Garda’ dateert uit de Middeleeuwen en is afgeleid van het Gotische woord ‘Warda’ ( bewaker), een verwijzing naar het fort met dezelfde naam.  Op de campings en in de restaurants heerst een sprankelende, ontspannen dynamiek. Dat was niet altijd zo. Al in het jaar 286 vond de Slag bij het Gardameer plaats; tussen de Romeinen en de Alemannen. In 1797 en 1859 volgden resp. de Slag bij Rivoli en de Slag bij Solferino. Dynamiet in plaats van dynamiek.

Eilandjes

vissersbootjes in de haven Castelletto

Het Gardameer kent verspreid over het water, een zevental eilandjes. De grootste daarvan is privébezit: Isola del Garda met daarop (schitterend in de middagzon), een spierwit Venetiaans Paleis. De 12 mensen die hier wonen bekostigen het onderhoud met inkomsten van de toeristen. Vroeger in eenzaamheid levende monikken en nu de kinderen en kleinkinderen van de oude Charlotte Chetwynd Talbot en Camillo Cavazza. Je kunt ze natuurlijk ook allemaal bezoeken (Isola dei Conigli, Isola di Trimelone, Isola San Biagio, San Felice del Benaco,  Isola di Sogno en Isola dell’Olivo). Het beste met de boot; misschien zo’n mooi klassiek zeilschip of een Riva.

Schitterende bloemen in Cassone

Kies voor een luxe overnachting of neem een duik in de geschiedenis. Boek alles met airco. Tip van Flip. Neem dan op je terugreis één van de schilderachtige dorpjes mee en kies voor een Italiaanse maaltijd.  Ga niet op slippers, kleed jezelf net als al die gepassioneerde Italianen en vloek niet in de kerk (= eet je spaghetti met een vork of lepel).

Cijfers en sporters

Hotel Sole in Riva

Dit grootste meer van Italië is in het Noorden ruim 300 meter diep en ligt zo’n 65 meter boven de zeespiegel. Als je dit vergelijkt met de gemiddeld 7 meter diepte van het IJsselmeer is dit immens diep. Ik vind het altijd een beetje eng diep. Karpers, forel, baars, snoek en de Salmo Carpio (inmiddels bedreigde diersoort) zwemmen onder je door als je op het water bent.  Wil je vissen, zorg dan wel voor de juiste papieren en houd de weersomstandigheden in de gaten. Het weer kan heel snel omslaan.

Piazza S. Rocco; zo maar een pleintje in Riva

De totale wateroppervlakte is 370 km2; de omtrek bijna 159 km.  Door alle drukte (files) kost je dit een dag met de auto. De Pozzette is met 2218 meter de hoogste berg aan het Gardameer.  De steilste bergwanden vind je in het noorden. Hier (Monte Baldo) fietsen fanatieke mountainbikers hun routes, wandelen stoere mannen en vrouwen met hele dikke kuiten en scheuren motorrijders je aan alle kanten voorbij. Verder valt er voor duikers heel veel te ontdekken. Zij zijn op zoek naar scheepswrakken en andere voorwerpen. Wist je dat er naast wat gezonken bootjes ook een Amerikaans gevechtsvliegtuig op de bodem van het Gardameer ligt en dat er zelfs een Christusbeeld staat?

Natuur

gezellig winkelen

Aan de oevers langs het water, vind je olijfbomen, citrusbomen en de statige pijnbomen (mastboom of den), maar ook verticaal uit het water oprijzende rotswanden en kleine baaien waarnaast dan meestal een dorpje (met smalle straatjes en gezellige restaurantjes) is. Iets meer dan 30 dorpjes in totaal. Wij troffen een zwarte schorpioen in ons appartement. Niet fijn. Gelukkig heeft P. stalen zenuwen en een ijzeren doorzettingsvermogen.

Het Gardameer biedt (zoals ik al eerder toelichtte) voorspelbare omstandigheden met harde wind in het noorden en kalme wind in het zuiden. De wind over het meer wordt niet, zoals in Nederland, bepaald door hoge- en lagedrukgebieden, maar door thermiek. Het landschap in het zuiden is landschap glooiender. Je ziet hier prachtige cipressen langs sjieke (mystieke, vaak niet bewoonde) villa’s en je ruikt de geurige oleanderstruiken.

prosecco uit de omgeving

Op de hellingen van de oostoever groeit de druif voor een van de beroemdste Italiaanse wijnen: de lichte, fruitige Bardolino. Laat je verwennen met een glas van deze wijn, pak een koele prosecco uit de streek of drink anders een kop geurende Italiaanse koffie.

Bruschetta

Waar staat Italië voor mij voor: goddelijke eten en drinken, rijke cultuur, veel geschiedenis, de klinkende taal, de bijna achtduizend kilometer aan kust, de idyllische dorpjes en de onverwachtse gebeurtenissen. Italië heeft HET.

Italië heeft HET …