Bruin worden met rimpels. Feiten, fabels en praktische tips voor vijftigplussers

Bruin worden. Feiten, fabels en tips. Met een lekker kleurtje voel je je vaak gezonder en energieker. Is onbeschermd zonnen per definitie ongezond? Hoe reageert je huid als de jaartjes gaan tellen? Wat zijn jouw ervaringen?

Feit: Bruin worden aan het water

Word je sneller bruin in de buurt van water? Ja. Water (ook sneeuw) weerkaatst UV-stralen. Schade aan je huid is dan bijna gegarandeerd; dit is een feit. Door de weerkaatsing word je wel sneller bruin maar heb je ook meer kans op huidaandoeningen, zoals kanker. Oppassen geblazen dus. Mooi wit is niet lelijk. Blijf nooit langer dan een uur in de zon zitten. Langer is schadelijk. Feit. Ik kan niet tegen de warmte dus de schaduw is voor mij een fijne optie.

Feit: Donkere huid beschermt tegen verbranden

Als je een donkere huid hebt, zul je minder snel verbranden dan mensen met een lichte huid. Het betekent niet dat je niet kunt verbranden. Het duurt alleen langer. Ook hier geldt: insmeren. Ga je (ook niet met een lichte huid) niet insmeren met olijfolie. Je denkt dat je hier bruiner van wordt maar ondertussen is je huid niet beschermd tegen alle schadelijke invloeden. Gebruik een goede crème (SPF). Je wilt er als je boven de vijftig bent niet uitzien als een uitgedroogde zeem.

Feit: Af en toe onbeschermd in de zon

In het voorjaar toch een momentje onbeschermd in de zon. Gezond? Jazeker; dit is een feit (maximaal een kwartier). Op deze manier krijg je een gezonde dosis vitamine D binnen. Dit is goed voor je botopbouw (verminderd oestrogeen) en je wordt er ook nog eens vrolijk van. Het blijven hormonen (melatonine). Achter het glas zonnen heeft geen zin. Glas houdt de UVA straling tegen. Je wordt niet bruin en je bouwt geen vitamine D op. Buiten word je ook een ander mens. Geen zuurpruim die achter de geraniums zit te wachten tot er iemand aanbelt. Denk er wel om dat je boven een bepaalde leeftijd vitamine D supplementen gaat slikken. Dat geldt voor ons allemaal. Gezond eten en gezond leven is dan even niet genoeg.

Zonnebrandcrème, kleding en houdbaarheidsdatum

Zonnebrandcrème aan bederf onderhevig? Dit is een feit. Als je gaat smeren (volwassenen met factor 30), neem dan regelmatig een nieuwe fles. Veel winkels verkopen ook kleinere verpakkingen. Doordat de fles veel in de zon ligt, zal de werking snel achteruit gaan. Zowel met een hoge of lage factor moet je evenveel smeren. Factor 50 is meestal een stap te ver. Deze hoge factor blokkeert alle positieve aspecten. Is goed voor kinderen (wel blijven smeren) maar niet voor volwassenen. Je wilt het liefst een beetje bruin worden en een beetje vitamine D binnenkrijgen.

Een van de grootste fabels is dat kleding beschermt tegen de zon. Lichte kleding beschermt nog minder dan donkere; en natte kleding laat UV licht zo goed als ongefilterd door. Hier zul je je moeten verdiepen in hightech beschermende kleding. Denk dus ook hierbij weer om de huid van je kinderen/kleinkinderen. Ook voorbruinen onder de zonnebank is geen verstandige optie. Fabel. Zonnebank geeft alleen UVA straling; zonlicht bevat UVA en UVB. UVA verandert misschien wel je pigment maar je maakt geen melanine aan. Door UVB straling van de zon, word je huid ook dikker en beschermt je beter tegen de schadelijke invloeden van zonlicht.

Bruin worden en pigmentvlekken

Tja … dan komen we bij het hoofdstuk vijftigenmeer. Oude, bruine rimpels met witte groefjes. Het vermogen van oudere mensen om bruin te worden neemt met de jaren af. De definitie van ouderdom moet je zelf bedenken. Als je alleen in de zomer een tintje extra probeert te krijgen zul je merken dat je huid moeite heeft om plotseling grote hoeveelheden melanine (pigment) aan te maken. Je wordt minder snel bruin dus. Een feit. Deze melanine veroudert ook.  Samen met al die andere cellen in je lichaam. Alles wordt minder flexibel. Het is je vast wel opgevallen dat naarmate je ouder wordt, je ook meer moedervlekken (en pigmentvlekken) krijgt. Dit is een voorbeeld van de verminderde DNA herstel capaciteit van je huid. Geef je huid dus rustig de kans om aan de zon te wennen. Niet zonnen tussen 12.00 en 15.00 uur. De vegetariërs onder ons moeten letten op het aminozuur L-tyrosine in de voeding. Niet vegetariërs halen dit stofje vooral uit eiwitten (vlees etc.).

Verbrand en nu?

Verbrand? Smeer je huid in ieder geval niet in met kwark of yoghurt. De bacteriën hierin kunnen de verbranding juist erger maken. Wetenschappelijk is nog nooit aangetoond dat ze goed doen. Fabel. Bij ernstige verbrandingen direct koelen met lauw water en contact opnemen met je huisarts. De blaren niet doorprikken want dit kan leiden tot ernstige infecties.

Ouderdom heeft niet minder voordelen dan de jeugd, ofschoon van ander uiterlijk. Als de zon ondergaat, komen er sterren aan de hemel, die men bij dag niet ziet. (bron: Henry Wadsworth Longfellow).