Kou en onderkoeling. Ik ben altijd warm. Te warm en niet zweten. Slechte combinatie van beide. Tegen kou je je kleden. Wat doet koud dan met je? Wanneer ben je onderkoeld?
Kou en onderkoeling
je bloedvaten vernauwen zich
Gemiddeld gezien hebben we een lichaamstemperatuur van 37 graden. Tijdens perioden van kou, koel je zelf ook een beetje af. Als je lichaamstemperatuur tussen de 35,5 en 37,5 graden blijf, is er niets aan de hand. Bij onderkoeling (hypothermie) heb je vaak een temperatuur van onder de 35 graden bereikt. Je nieren, hart en spieren krijgen het dan zwaar te verduren. Ook je stofwisseling raakt ontregelt. De signalen vanaf je hersenen komen minder goed door als je onderkoelt raakt. Probeer maar eens in de kou een briefje te schrijven. Je bloedvaten vernauwen zich en er stroomt minder bloed naar de vaten onder je huid en naar je ledematen. Je lichaam zorgt er voor dat het bloed zo dicht mogelijk bij je (inwendige) vitale delen blijft. Het rillen is een reflex waarmee je warmte produceert. Dit kost veel energie. Je houdt tegelijkertijd minder vocht vast omdat koude lucht vaak droge lucht is. Als je lichaamstemperatuur beneden de 32 graden zakt is de situatie kritiek.
Klachten
slapen in een koele omgeving
Welke klachten kun je krijgen als je last hebt van kou en onderkoeling? Hoofdpijn (vernauwing van de bloedvaten), migraine (schittering van de zon bijvoorbeeld), ademhalingsproblemen, weinig energie en beschadigde nagels. Die nagels (en ook je haar) krijgen minder bloed toegevoerd en drogen daarom uit. Smeer vooral met vette crème.
Maar er zijn ook zeker voordelen tijdens kou. Je slaapt beter in een koele slaapkamer. Zorg dat je omgevingstemperatuur tussen de 15 en 20 graden is. Het is goed voor je stofwisseling en verlaagt het risico op diabetes en andere gezondheidsproblemen. In zo’n koude slaapkamer verbrand je meer calorieën. Veel slapen denk ik dus … . Wetenschappers hebben aangetoond dat onze hersenen het best functioneren bij 16,6 graden Celsius. Het voelt wel als aangenaam als het warmer is maar dat wil nog niet zeggen dat we beter gaan presteren. Leuk he?
Sporten op het water
Gardameer
Ik ben zelf ooit tijdens het windsurfer geblesseerd geraakt. Kruisbanden gescheurd tijdens een waterstart. Daardoor kon ik niet meer terug surfen en heb uren in het water gelegen voordat ze me terugvonden. Overgeven van paniek. Ik had het nog nooit meegemaakt. Maar tijdens dit hele debacle raakte ik dus ook onderkoeld. Ik was te moe om te zwemmen en raakte steeds meer uitgeput. Je denkt alleen aan onderkoeling als je door het ijs zakt, maar ook in het voor- of najaar kan je dit overkomen in Nederlandse wateren. Ben dus altijd voorbereid op een dergelijke situatie (kou). Gelukkig is het bij mij allemaal goed afgelopen. Door de kou had ik niet eens in de gaten hoe ernstig mijn blessure was. Dat kwam toen ik weer opgewarmd was. Een dag voor onze surfvakantie naar Italië liep ik met een kniebrace en krukken. Dat werd een zomerstoel in plaats van een surfplank dus.
Wat kun je doen?
deel je lichaamswarmte
Je gaat in ieder geval niet wrijven of masseren. Iemand alcohol geven is helemaal uit den boze. Natuurlijk bel je medische hulp en brengt het slachtoffer zo snel mogelijk naar binnen. Deel je lichaamswarmte en geef iemand iets warms te drinken. Het liefst suikerhoudend. Zonder medische ondersteuning iemand niet in een warm bad leggen. Levensgevaarlijk. Uiteindelijk loop je risico op een hartstilstand.
Sint-Bernardshond
… een fabeltje …
We kennen allemaal de Sint-bernardshond met het kenmerkende tonnetje om z’n nek. Zat hier nu echt drank in? Nee dus; dit is een mythe, een verzinsel. Alcohol zorgt er juist voor dat de bloedvaten verwijden en dat zou betekenen dat de slachtoffers juist eerder zouden afkoelen en dus eerder overlijden. Zo’n hond ging vroeger vaak langs of op het slachtoffer liggen om de lichaamswarmte te delen. Daarna ging hij terug naar de monniken die in de Sint-Bernardpas woonden, om hulp te halen. Een jonge kunstenaar maakte een schilderij maakte met daarop de Sint-bernardshond. Hij schilderde ook het kenmerkende tonnetje. Waarom weet niemand. Sindsdien is het tonnetje voor altijd verbonden met de Sint-bernard. In de Frans/Italiaanse skigebieden kun je met ze op de foto (inclusief tonnetje). Reddingshonden halen nog steeds mensen uit de sneeuw. Echte, stoere reddingshonden kunnen door vele meters sneeuw nóg mensen ruiken.
Geef een antwoord