grammatica kroontjespen met papierGrammatica. Iedereen moet zich aan bepaalde taalregels houden. Anders zou je elkaar niet begrijpen. Zowel in het gesprek als op papier. De zinsopbouw in iedere taal moet helder en logisch zijn. Op dit moment bestaan er meer dan 7000 verschillen talen. Talen sterven uit en nieuwe talen worden geboren. Ze kennen allemaal grammatica.

Geschiedenis van de grammatica

alexander de groteHeel lang geleden wist Alexander de Grote een enorm gebied te veroveren. Voor sommigen een held, voor anderen een ordinaire moordenaar. Al snel kreeg hij last van alle taalverschillen. De meeste landeigenaren spraken alleen hun regionale taaltje. Alexander de Grote wilde de mensen in die pas veroverde gebieden aan zich binden en zocht een manier om iedereen zo snel mogelijk Grieks te leren.  Op dat moment ontstond er dus al behoefte aan taalonderwijs . De grammatica werd geboren. Je kunt deze veldheer dus de schuld geven van alle regeltjes in de taal.
In dezelfde periode was Aristoteles uit filosofisch oogpunt geïnteresseerd hoe de Griekse taal in elkaar zat. Was er een verband tussen logica en de waarheid. Wat waren de regels? Hoe legt een taal het verband met de wereld?
De taalonderwijzers van vroeger streefden dan ook naar eenvormigheid en structuur (grammatica). Zij wilden alle uitzonderingen uitbannen terwijl de filosofen juist geïnteresseerd waren in de systematische rijkdom (variatie) van de taal.

Politiek met links en rechts

letters voor een drukkerijWoorden ontstonden gewoonweg doordat stammen ze hoorden en meenamen naar hun eigen gebied. Daarna pasten ze die woorden weer aan met eigen inzicht en ervaring. Het Nederlands kent ook invloeden van andere talen. Denk bijvoorbeeld aan het gebruik van links en rechts bij de politiek. Dit komt uit Frankrijk (1789). De vertegenwoordigers van de adel zaten rechts van de voorzitter en de burgerij links. Rechts werd al snel de aanduiding voor conservatief en links progressief en socialistisch. Dit werd later door veel andere landen overgenomen.
Tot voor de vijfde eeuw werd er in het grootste deel van Nederland het ‘Noordzee Germaans’ gesproken. Nu spreken er ongeveer 24 miljoen mensen het Nederlands (17 miljoen in Nederland en de rest er buiten, verdeeld over 6 landen).

Hoe hoort het?

brief met potloden en gumWeten hoe het hoort is erg belangrijk als je een (vreemde) taal moet leren. Wat zijn de regels van het (taal)spel?
Je moedertaal wordt je met de paplepel ingegoten al vanaf het moment dat je geboren wordt. Tot je eerste levensjaar doe je een schat aan taalervaring op. Het gevoel voor volgorde c.q. Grammatica krijg je voor een groot deel van je ouders mee. Als je ouder wordt en je de wereld gaat verkennen, breid je je woordkennis en vaardigheden steeds verder uit. Eerst geluidjes maken en woordjes leren. Pas later ga je verbanden leggen. Eindeloos leren en herhalen. Vandaag is het dan ook de dag van de grammatica.

Woordsoorten

antieke boekenAls je een vreemde taal leert wil je graag weten welke groepen woorden bij elkaar horen. Vooral woorden die zich hetzelfde ‘gedragen’. Denk aan de werkwoorden in het Nederlands. Ze kunnen allemaal vervoegd worden.
Als je de goede woordsoortindeling kent weet je dat in het Nederland het lidwoord voor het zelfstandig naamwoord komt te staan en voegwoorden zinnen met elkaar verbinden. Maar in het Japans kent men geen lidwoorden en werkwoordsvervoegingen. Daarom staan anderstaligen vaak voor grote problemen (struikelblokken). De meeste Westerse talen hanteren ruwweg dezelfde woordsoorten. Je kunt dit vervolgens gebruiken als je een vreemd taal wilt leren.

Voorbeeld van kleine grammaticaverschillen (woordvolgorde):

  1. Mijn broer gaat morgen naar mijn moeder
  2. Mijn moeder gaat morgen naar mijn broer

woordenwolk met hallo in diverse talenIn deze zinnen staan dezelfde woorden met dezelfde betekenis maar in een andere volgorde. Wie naar waar gaat moet je grammaticaal dus goed kunnen uitleggen. Uiteindelijk zien moeder en broer elkaar wel maar waar moet je uit de zin zelf halen. Kleine verschillen met grote gevolgen.  Eenvoudig gezegd bestaat een zin uit een rijtje met losse woorden. Dat je de regels van dit grammaticaspel moet kennen snapt iedereen.

 

… zwijgen leren we pas in de loop van ons leven,  spreken leren we al eerder (bron: Lao-Tse).