De waarheid is nooit precies zoals je denkt dat hij zou zijn (J. Cruijff)

Zakdoek van papier of katoen teken van sociale status

zakdoek knop vergeet niet geheugenZakdoek van papier of katoen? In deze tijden van duurzaamheid vroeg ik me af wat beter voor het milieu zou zijn. Zou ik een katoenen zakdoek terug willen? Of blijf ik lekker in een stukje zacht papier snuiten?

Vroeger

zakdoen kant duurHet is niet meer zoals vroeger. Toen kon je aan je zakdoek zien hoe hoog je sociale status was. In die tijd liet je je zakdoek versieren met kant en borduursel. Als je welvarend was liet je hem gewoon uit je zak bengelen om te laten zien dat jij niet zo maar je neus met je vingers of je arm afveegden. Dit was voorbehouden aan het plebs. Vroeger.

De zakdoekjes bestaan al sinds de 14e eeuw. Richard II (Engeland) gebruikte toen een klein stukje linnen om zijn neus in te snuiten. In Japan bestond de zakdoek al in de 9e eeuw. Daar is het nu nog steeds onbeleefd om je neus publiekelijk te snuiten.  Probeer jezelf tijdens een vergadering een beetje in te houden en snuit je neus in alle stilte. Toen was de zakdoek rond, ovaal of driehoekig. Marie-Antoinette bepaalde uiteindelijk dat de vierkante het handigst was. Door Lodewijk zelf, schriftelijk vastgelegd in 1785. Waar je het al niet druk mee kunt hebben. Nu worden ze meestal verpakt in een plastic zakje; soms met vrolijke kleurtjes. Net als de katoenen zakdoek, leuk om cadeau te geven (Vaderdag tip?).

Snotteren

zakdoek pollen bij bloesemEen paar keer per jaar loop ik te snotteren. Pollen in de lucht. Verkouden ben ik eigenlijk nooit. In deze hooikoorts-periode begraaf ik mijn neus regelmatig in talloze papieren zakdoekjes. Ze liggen overal en nergens. Pakken vol gaan er door. Volgens wetenschappelijke bronnen snuiten we normaalgesproken zo’n 1200 keer per jaar onze (mijn) neus. Ik echt veel meer. Dit zouden dan 800 zakdoekjes gemiddeld zijn of 30 stoffen zakdoeken die in de wasmachine moeten.
Zo’n katoenen exemplaar is alleen maar een beetje duurzamer als hij minstens 9,5 jaar gebruikt wordt. Zelfs na deze jaren is het verschil met een papieren zakdoek klein. De productie van katoen en het weven van de zakdoek kost nl. heel veel energie. De meeste katoen komt uit China; daar gebruiken ze nog steeds kolen om elektriciteit op te wekken. Al met al een grote impact op het milieu dus.
Papieren zakdoekjes daarentegen bestaan uit houtpulp van bomen.

zakdoekboom natuur groen

de zakdoekboom

Deze bomen staan heden ten dage niet in een bedreigd oerwoud. Het productieproces is dan ook veel minder belastend voor het milieu. Overweging dus om gewoon naar de supermarkt te gaan voor een nieuwe lading.

Hygiënisch

zakdoek doos tisses

hoezo milieuvriendelijk

Volgens mij is het vooral uit hygiënisch oogpunt beter dat je een papieren zakdoek gebruikt. Je gooit ze immers weg na gebruik. Die katoenen zakdoek moet je wassen nadat je ze een paar keer in je broekzak hebt gefrommeld. Je gebruikt dan ook weer extra water en chemische producten om die micro-organismen te bestrijden. Als je ziek bent is het belangrijk om je handen te wassen na het neus snuiten. Vooral als je met eten aan de gang bent. De meeste voedselvergiftigingen komen nog altijd door vieze handen of een vervuild aanrecht.

zakdoek knop vergeet niet geheugen

… die knoop leggen we al lang niet meer

Was je handen of gebruik een desinfecterend middeltje om je handen schoon te maken. Het zal niet de eerste keer zijn dat je gewoon met je vingers dwars door het zakdoekje prikt. Nies dan ook stilletjes of loop uit de vergaderzaal. Niemand zit te wachten op zo’n oerknal vol dwarrelende bacteriën.  Het staat ook nog eens heel vies om in je zakdoek te kijken na het snuiten. Gewoon weggooien of in je zak proppen.

Ridders bestaan niet meer

zakdoek ridder

wie wil er nou geen diepe knieval?

Als er nog ridders waren zou ik wel terug willen naar de katoenen zakdoek. Alleen als een ridder zijn voorkeur uitspreekt naar een vrouw en zijn zakdoek naar haar gooit. Inclusief diepe knieval. Maar ik ben bang dat wij dit niet meemaken. Ten eerste komen we geen ridders meer tegen en moeten we afscheid nemen van de buitensporige ideaalbeelden. Galant, stoer of breedgeschouderd. Ridder of ongeridderd.  Boven de vijftig zijn wij ook niet meer zo fruitig en zorgzaam. In maatje 36 passen de meesten van ons ook al lang niet meer.

 

…. It is better to grow old with a sense of humor than to grow old with no sense at all …

12 reacties

  1. Vincent

    Wat de ridder en de jonkvrouw betreft: volgens mij was het andersom: de jonkvrouw gooide haar zakdoekje naar de ridder die haar voorkeur had. Dus de jonkvrouw sprak haar voorkeur voor een ridder uit, niet andersom… ?

    • Herma Westerdiep

      tja … eigenlijk was dat een fantasie van mezelf. zelf zo’n zakdoek gooien is ook zo niet van die tijd. nu zou het wel passen. je moest dan wel vooraf wel weten wat er onder dat metaal verscholen zat …

  2. anoniem

    Het hangt er helemaal van af hoe je leven er uit ziet. Veel uit of veel thuis? HEt hele jaar door snotteren of 6 keer per jaar een paar weken heftig en daarna nauwelijks? Ik moet dagelijks snuiten en bij mij gaan katoenen zakdoekjes gemiddeld 20 jaar mee, dus kan ik spreken van milieuwinst (Ik koop ze bovendien graag bij de kringloop). Ik heb er zo veel dat ik niet meermalen in een nat doekje hoef te snuiten; er ligt een hele schone stapel klaar. Meewassen met aanrechtdoekjes die toch ook al op 60 graden moeten, en eveneens zeer regelmatig vervangen moeten worden. Mijn enige uitzondering is onderweg: papieren zakdoekjes als ik zeer snotterig de deur uit moet. Als ik zou willen, zou ik daar iets op kunnen verzinnen want er zijn immers ook zakjes waar je onderweg katoenen luiers of wasbaar maandverband in kunt meenemen zonder lekken of geurtjes. Dus daar wint de gemakzucht het van het principe. Ik vind overigens katoen veel vriendelijker voor het vel (wel steeds een schoon doekje pakken want natte doekjes halen de huid open).

    • Herma Westerdiep

      wel super milieubewust bezig dus. heb je nog meer ideeën waar we makkelijk op het milieu kunnen letten?

  3. Greet

    Ik heb standaard een katoenen zakdoek…alleen als ik ziek ben gebruik ik soms wel papieren zakdoekjes buitenshuis.

    • Herma Westerdiep

      precies. bij veelvuldig gebruik op dezelfde dag is het niet fijn om je neus in een katoenen (natte) zakdoek te moeten snuiten.

  4. Thea

    Mijn man gebruikt stoffen zakdoeken, elke dag pakt hij 2 schone. Hij heeft ze gekregen van zijn moeder (waren van zijn vader geweest) en van mijn moeder (van mijn vader geweest) Volgens mij heeft hij wel 60 zakdoeken waarvan het grootste gedeelte ouder dan 35 jaar!
    Ik gebruik geen zakdoeken, een enkele keer een stukje keukenpapier. Mijn neus loopt praktisch nooit.

    • Herma Westerdiep

      jaloers … mijn neus loopt in deze tijden van hooikoorts de hele dag. op deze momenten ben ik super blij met papieren zakdoekjes

  5. Nina

    Onze zakdoeken gaan allemaal minstens al 30 jaar mee: de zakdoeken voor volwassenen komen allemaal nog van bij mij thuis mee, en ze waren er al toen ik en mn oudere zus nog een kind waren, 25 -30 jaar geleden. De zakdoekjes voor de kindjes kocht ik allemaal tweedehands voor een paar cent. Een keer in de was en ze zijn goed voor járen gebruik. Er zitten super schattige jaren ’60 tafereeltjes bij! Ik zou voor geen geld ter wereld willen ruilen voor papieren zakdoeken. Wij wassen hier trouwens met zelfgemaakt wasmiddel. Die chemicalien vallen bij ons dus al weg. Ik geloof ook echt dat ik de kosten er met ons gezin van 5 ruimschoots uit haal, met katoen versus papier. Grtz, nina

    • Herma Westerdiep

      en op wat voor temperatuur was je je zakdoeken? ik kan me herinneren dat je ze perse op 60 graden moest wassen om ze schoon te krijgen. maar wel een goede zaak dat je hier zo bewust mee bezig bent.

  6. nicole orriens

    Ik denk ook dat papieren zakdoekjes simpelweg hygiënischer zijn dan stoffen zakdoeken. Maar het principe van een galante man die je zijn (schone) zakdoek leent vind ik wel heel mooi.

    • Herma Westerdiep

      Ja maar je wilt niet meer denken aan een oom die je zijn gebruikte zakdoek onder je neus stopte …

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

© 2024 Vijftigenmeer

Thema gemaakt door Anders NorenBoven ↑