Tulpen uit Amsterdam. Nationale tulpendag is al gevierd in hartje Amsterdam. Thema: Flower Power. Wat weet jij over de tulp? Zijn ze eetbaar? Wat zeggen de kleuren?

Herkomst van de tulpen (bol)

hier word je vrolijk van

De Tulp (Tulipa) is een geslacht van eenzaadlobbige planten uit de Leliefamilie (Liliaceae). Een tulp is dus een bol. Deze bollen poot je in het najaar en in het voorjaar heb je er schitterende bloemen van. Zonder de winterkou kan de bol niet rusten. In de warmte van het voorjaar groeit de tulp met een blad, een stengel en een bloem uit de bol. In de grond maken de bolletjes wortels en gaan dan in rust tot na de winter.  De tulpenkweker (bijvoorbeeld: boer Tom van Boer zoekt vrouw …) maakt deze bol tot een schitterende bloem.

Oorsprong

uit het Ottomaanse rijk

De tulp komt oorspronkelijk uit het Ottomaanse rijk (Islamitisch rijk 1299-1922 verspreid over Noord-Afrika, Europa en Azië). De Ottomannen droegen tulbanden met tulpen (tulipan) erop. Het is dus afgeleid van het Perzische woord dat tulband betekende. Tussen 1718 en 1730 sprak men in dit rijk zelfs van een Tulpenperiode. Een periode met een extravagante stijl aan het hof, met veel aandacht voor tulpen. De tulpenvorm zie je veel terug in motieven in de tuinen bij de talloze toen gebouwde paleizen.

Carolus Clusius

In 1562 kwam de tulp via Antwerpen als eerste Europa binnen. Niet typisch Nederlands dus. Rond 1593 verschenen de eerste exemplaren pas in Nederland. Door Carolus Clusius geplant in de Hortus Botanicus in Leiden. De tulpen werden pas populair toen de ambassadeur van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (Gouden Eeuw) tulpen naar Wenen stuurde. Ze werden daarna zo gewild dat ze meer waard waren dan sommige huizen. Symbool voor rijkdom. Men sprak zelfs van een hype; tulpenkoorts of tulpomanie. Bijna bizar.

Gebieden

vernalisatie

Tulpen komen in het wild voor tussen Noord-Afrika en Zuid-Europa tot aan het noordwesten van China. De grootste verscheidenheid aan tulpen wordt aangetroffen in drie bergketens in Centraal-Azië: de Pamir, de Tiensjan en Hindoekoesj. Het klimaat in deze berggebieden wordt gekenmerkt door een koude winter waardoor vernalisatie optreedt (proces van beïnvloeding door kou), een lange lente met koude nachten en een droge zomer. Tulpen worden blij van dit soort omstandigheden.

dagtocht plannen

Als je tijd hebt zou je in het voorjaar naar de tulpenvelden in een paar verschillende gebieden in Nederland moeten gaan. Met de auto, op de fiets of gewoon lekker wandelen. Je kunt niet alleen de schitterende gekleurde velden bewonderen maar je mag ook tulpen plukken in de pluktuinen.

Tulpen zijn altijd goed

leven en vruchtbaarheid

De tulp is een bloem die eigenlijk altijd goed is.  Symbool voor leven, vruchtbaarheid, lente en de perfecte liefde.

lust voor het oog

Ook de vormen van de tulp zijn een feestje voor het oog. Zo kom je ze tegen met een enkele of een dubbele rij bloemblaadjes, zijn er ook opvallende franje- en parkiettulpen met gekartelde bloemblaadjes en is er de speelse lelietulp. Pioentulpen lijken op zusjes van pioenen en Franse tulpen zijn lang en hebben zeer grote bloemen.

Kleuren

aanpakken met de linker of rechter hand

respect

Tulpen (150 soorten, in 3000 varianten) zijn er in bijna alle kleuren van de regenboog. Behalve blauw. Sommige tulpen komen in de buurt, maar hebben eigenlijk een paarse tint of diep paars (bijna zwart).

Rood: Wil je je geliefde overtuigen van je liefde? Geef dan rode tulpen.  In de Victoriaanse tijd reageerde de ontvanger van rode tulpen door de bloemen aan te pakken met de rechterhand of met de linkerhand. Wanneer de ontvanger de rode tulpen ontving met de rechterhand, liet de ontvanger hiermee zien dat de gevoelens wederzijds waren. Het ontvangen met de linkerhand liet echter zien dat de gevoelens niet wederzijds
Wit: Als je je excuus wilt aanbieden of respect wilt afdwingen, zou je witte tulpen kunnen geven.
Oranje: Staat voor energie en enthousiasme. Dat doet altijd goed.
Geel symboliseert zonneschijn en dus warmte, leven, blijheid en plezier. Maar aan de andere kant staat geel ook voor bedrog en lafheid. Pas dus op met de kleur geel. Vroeger symboliseerden gele tulpen een hopeloze liefde, een liefde zonder toekomst.  Vrolijker dan vroeger dus. Een echte oppepper.

Zijn tulpen eetbaar

ook lekker?

Tulpen zijn trendy in salades. Ze zijn dus niet alleen mooi maar ook lekker. Ze proeven als sla met een peperachtig tintje (zoet, romig en notig). Als je geen uien in huis hebt, zou je ook tulpenbollen kunnen gebruiken. Bij mij in de koelkast is geen tulp te vinden kan ik je vertellen. Het doet me een beetje denken aan de gruwelijke verhalen over de hongerwinter in WOII maar dat is wellicht persoonlijk. Toen waren de tulpenbollen bitter en droog. Aan mij niet besteed.

leuk als decoratie, maar om ze te eten?

Wil je ze dan wel eten, prop niet direct een hele bos gekleurde tulpen in je smoothie maar gebruik de blaadjes als garnering of verwerk ze samen met iets anders. Bijvoorbeeld rode kool, paprika, vis, munt, spinazie en pancetta. De kleine, fel gekleurde blaadjes zijn meestal wat frisser van smaak dan de grotere tulpen. De roze, perzikkleurige en witte soorten zijn het zoetste, terwijl de rode en gele tulpen de sterkste smaak hebben. Let op: snij de onderkant van de bloemblaadjes eraf, want deze kunnen bitter smaken. Vermijd ook de knoppen, want die zijn helaas niet eetbaar. Ik kan niets uit ervaring bevestigen.

ook in de soep

De huidige verse tulpenbollen zijn zoetig, weeïg en allesbehalve niet smakelijk. Tulpenbollen kunnen gegeten worden door de stamppot en soep; ze kunnen gebakken en gevuld worden of op azijn worden gezet. Als lekkernij doen ze het goed wanneer je ze net als tamme kastanjes in de oven poft. De bloembollen moeten wel biologisch gekweekt zijn om ze veilig te kunnen eten.Bij mij loopt het water absoluut niet in de mond. Ik zou me er ook eerst verder in verdiepen voordat ik mijn visite tulpen voorzet.

Wie heeft ooit een recept met tulp gemaakt? Ik houd me aanbevolen …