Skûtsjesilen 2022; kampioenschappen in Friesland

Het SKS skûtsjesilen kampioenschap 2022.  Het skûtsje dat het minst aantal punten heeft behaald, is de grote winnaar. We waren bij de start, in Grou. 

Skûtsjesilen 2022

In het Fries heet het de ‘besnijing’. Iedereen die van watersport houdt, is blijkbaar op het water als deze enorme platbodems hun wedstrijden varen. Opgestapt in Terherne op een zonnige zaterdag en langs prachtige plekjes gevaren.  We zagen de start en uiteindelijk hoe Grou de zege wist binnen te halen. Zo dichtbij waren we nog nooit geweest. Wat een prachtig stukje Nederlandse geschiedenis. Het was een superdag onder super omstandigheden. Het weer was goed, de sfeer was prima (honderden bootjes en boten gaan voor anker rondom het wedstrijdgebied).

Geschiedenis: Eigenlijk zijn het oude vrachtschepen (platbodems) die aan het begin van de vorige eeuw turf, mest en andere ladingen vervoerden tot vlak bij de boerderijen. De vaarten waren ondiep; daarom waren ze lang en plat. Als er gezeild werd (op uitnodiging van de lokale kroeg), werd alle huisraad op de wal gezet. Voor de winnaar was er een extra cent te verdienen.

Notabelen

De watersportverenigingen (notabelen) namen de organisatie rond 1850 op zich. Zo tegen het eind van WO II nemen een paar skûtsjefanaten de organisatie over en zetten het weer op de kaart. Eigenlijk op de Friese zeilkalender. Na een periode van weinig interesse, leeft deze zeilwedstrijd met imposante zeilschepen, als nooit tevoren. Een paar jaar geleden stonden we in Lemmer (Lemmer Ahoy) op de dijk, samen met duizenden liefhebbers.

Nu staan en zitten we op een rondvaartboot, vlak bij (op de Wide Ie) deze sierlijk bewegende met bruine en witte zeilen getooide platbodems. In de traditionele sleep vanaf de ‘houtstekken’ presenteerden alle veertien SKS-skûtsjes zich aan de toeschouwers die rijen dik toekeken. Voor de sleepboten uit gingen een dweilorkest die het Friese volkslied speelden en het houten skûtsje de Aebelina. Via de Pikmeer en De Tynje kwamen de skûtsjes op de Peanster Ie waar zij zich konden voorbereiden op de start. We zagen hoe aan boord hard werd gewerkt. Verrekijker in de aanslag natuurlijk. Op die manier kun je direct zien of er een gekleurde vlag aan boord van het schip is. Lemmer had direct een rode vlag in het want vanwege een protestsituatie met Drachten. Drachten erkende de fout en hees vervolgens de groene vlag.

Hoeveel skûtsjes bij SKS?

Bij deze wedstrijden zijn meestal 14 skûtsjes (= schuitje); altijd dezelfde schepen. Soms met een andere schipper of bemanning ieder met een eigen letter of afbeelding in het zeil.  De start is traditiegetrouw op de Pikmar bij Grou en de slotwedestrijd is op de Sneeker Meer. De wisselbeker (Sulveren Skûtsje) is in het bezit van Douwe Azn.; visser van Grou. Ze zijn natuurlijk allemaal al maanden in training na een lange stop door alle coronaperikelen. In deze periode was er tijd voor onderhoud en extra training. De leider van het klassement voert de oranje wimpel.

Door de schifterige (bewegend tussen west en noordwest) wind moest er flink gegijpt worden en schoof het wedstrijdveld af en toe in elkaar. Al met al een mooie wedstrijd. Grou wist de voorsprong (na een sterke start) te houden; voor Eernewoude en Lemmer.