Luisteren of juist niet luisteren. Soms slaak je thuis de kreet ‘Je luistert niet naar me’. Soms zit je in gezelschap en zie je dat er gepraat wordt, maar zeker niet geluisterd. Hoe komt het dat mensen niet altijd goed luisteren? Ik heb het in dit blog niet over fysieke problemen.
Luisteren en begroeten
Het begint vaak al bij de begroeting. Heb je een leuk weekend gehad? Hoe gaat het? De meesten lopen door zonder een antwoord te verwachten. Allemaal quasi-geïnteresseerd. Nog erger is dit voorbeeldje:
“Hoe was je weekend?”
“Leuk! We zijn met vrienden naar Limburg geweest.”
“Oh ja, erg hè, ik heb met m’n vriend lekker gegeten bij de Italiaan, lekker makkelijk.”
“Nog de deur uit geweest?”
“Nou ja, uitwaaien op het strand dus.”
“Ik weet precies wat je bedoelt, lekker relaxed… een tijdschriftje erbij.”
Soms aanschouw je dit met grote verbijstering. Troost je. Dit overkomt iedereen.
Druk in je hoofd
Het is niet altijd desinteresse heb ik me laten vertellen. Het blijkt dat sommige mensen te veel met andere zaken bezig zijn. Zij zijn druk in hun hoofd met ze allemaal nog moeten doen.
Het kan ook zo zijn dat je je echt niet interesseert voor je gesprekspartner, je collega of vriendin. Die personen pikken dan alleen maar de voor hun relevante signalen op. Sommigen willen alleen over zichzelf praten, wat roddelen of sterke verhalen vertellen. Als je merkt dat iemand oprecht niet geïnteresseerd is kun je zelf heel snel afschakelen. Ik doe dat regelmatig en wacht dan rustig af wat er gebeurt in zo’n situatie. Vaak helemaal niets. Valt de meesten niet eens op.
Onze hersenen
De opnamecapaciteit van onze hersenen is zo’n 300 woorden per minuut, terwijl een gemiddeld persoon spreekt met maar 100 tot 140 woorden per minuut. De verleiding is dan groot om de ‘restcapaciteit’ van onze hersenen op te vullen met andere gedachten. Als iemand heel saai en monotoon praat of alleen maar over het werk praat tijdens de lunchpauze ben ik snel bezig met die zgn. restcapaciteit. Ik probeer dan te bedenken wat voor liefdevolle maaltijd ik op tafel ga zetten of wat voor leuke dingen we het aankomende weekend kunnen gaan doen. Maar ik ben niet zo onbeleefd dat ik telkens op mijn telefoon ga zitten kijken of er nog nieuws is of hoe de fietsers het doen in de Giro d’Italia.
Hoe leer je goed luisteren?
Geef je gesprekspartner aandacht; tenminste als je dat op kunt brengen. Geef veel non-verbale signalen; maak oogcontact en neem een actieve lichaamshouding aan, hoofdknikken etc. Laat zien dat je respect hebt voor elkaar.
Je kunt ook vragen stellen. Open vragen; beginnend met hoe, wat, wie of waarom. Je kunt door het herhalen van wat de ander heeft gezegd, checken of je het goed hebt begrepen. Hierin kun je ook je eigen gevoelens laten zien of ze spiegelen. Bijvoorbeeld: Daar baal je zeker flink van? Dat kan ik me voorstellen.
Te veel onderbreken is ook weer niet fijn. Ga iemand niet constant onderbreken. Probeer te zorgen voor een aangenaam evenwicht.
Interesse
Ik denk dat luisteren alles te maken heeft met interesse. Ben je niet geïnteresseerd dan kan de verteller wel stoppen. Ruis op de lijn is dan onontkoombaar. Veel mensen rennen steeds achter de feiten aan en willen te veel op hetzelfde moment. Praten, luisteren, telefoneren, appen, facebooken, koffiedrinken, televisie kijken en wat iemand nog zoal tegelijkertijd kan doen in dit turbulente leven. Multitasking bestaat niet dus stop daar direct maar mee. Neem de tijd en luister eens aandachtig. Zet je oren open. Je sociale relaties zijn cruciaal voor een gelukkig leven.
… in een waardevol gesprek is spreken een gevolg van luisteren …
Geef een antwoord