Stamppot of gestampte pot. Wie kent het niet? Ik ben er gek op. Eigenlijk zou ik alles wel in een soort van stamppot willen eten. Verse worst erbij, beetje jus of een smeuïge speklap. Wie heeft een lekker recept?
Stamppot
gestampt ook lekker
Eet ik aardappelen met groente, ga ik het niet prakken en stampen. Ik ga het niet roeren, verbrijzelen of tot purree reduceren om het snel naar binnen te kunnen schuiven. Mijn doel is op dat moment heus niet om mijn lichamelijke energiebalans in weinig seconden te herstellen. Schrokken op z’n Nederlands. Nee; ik eet in nette vakjes. Alles apart. Snijden met mes en vork en daarna kauwen en met smaak verorberen. Op deze manier geniet ik van iedere hap. Pasta, rijst of een prachtig stuk vlees.
Desondanks ben ik gek van stamppot; soort comfortfood. Veilig en kluitig houvast in de winter (ook in de zomer) en een hele andere tak van sport.
Traditie?
werken op het land maakt hongerig
Zou dit een oeroude traditie zijn? Dat voorgestamp in de winter? Misschien at Rembrandt ook al wel stamppot. Pas in 1880 werd in kookboeken stamppot vermeld. Voor die tijd at men al wel boerenkool en zuurkool maar stampte het niet. Geen kuiltje met jus maar meer een soort eenpansmaaltijd met granen. Aardappels werden pas in de loop van de 18e eeuw populair. Dus Rembrandt at geen, met een uit de klei getrokken, karaktervolle maaltijd (stamppot). Het ging in die tijd vooral om extra energie op te doen door snel en stevig te eten. Werken op het land maakte hongerig. De combinatie van aardappelen, worst en spek zorgde bovendien voor een extra laagje vet om onszelf warm te houden. Nu doet de centrale verwarming dat.
Weetje: In 1574 (Leiden) lieten soldaten een maaltijd achter; hutspot met wortel, ui en pastinaak. Nu als traditie gegeten bij het Leidens ontzet.
Verschillende stijlen
variatie
Wat zoek ik in een stamppot? Wat wil ik er in proeven? Striemende regen en een koude wind? Moet het mondgevoel bijna vloeibaar zijn; als soep? Gebruik je klassieke, afkokende aardappelen of juist vastkokers. Voor mij mogen de groenten proefbaar zijn. Ik houd er van als de verschillende componenten duidelijk aanwezig zijn. Geen haast-eten; geen soepachtige substantie. Gelukkig kun je tegenwoordig de aardappelen en groenten gesneden en geschild kopen in alle denkbare supermarkten. Vergeten groenten, diverse door elkaar gehuste groenten en de standaard hutspot en boerenkool-verpakkingen. Het maken van stamppot duurt daardoor niet langer dan het wachten op de gemiddelde pizzakoerier.
Jusproblemen
zelf jus maken
Tja. Stamppot zonder jus. Wie heeft er alle dagen verse jus? Ik niet. Soms maak ik stoofvlees en vries alle left-overs in zodat ik nog weken smaakvolle, verse jus kan serveren. Je zou jus kunnen maken op basis van bloem, boter en bouillon. In plaats van bouillon kun je natuurlijk ook bier, sherry of rode wijn gebruiken. Als je braadrestjes vlees in je pan hebt, kun je die toevoegen om meer smaak te krijgen. Daarnaast kun je een beetje tomatenpuree, sojasaus of ketjap manis toevoegen. Kruiden naar smaak natuurlijk. Altijd beter dan uit een pakje. Daar zit meestal heel veel zout in.
Mijn ultieme vraag na al dit gekletst over eten: Wie heeft een lekker recept en wil dit delen?
Ik ben dol op ‘bonte stamppot’:
2 rode, 2 groene en 2 gele paprika’s in stukjes snijden
1 dunne prei in ringetjes
knoflookteentjes, fijngehakt (ik gebruik minstens 4, dat is een kwestie van smaak
aardappelen, genoeg voor drie personen
zout en zwarte peper naar smaak (ik gebruik geen zout)
Aardappelen, schillen, in stukken snijden en met weinig water opzetten
Paprika’s, prei en knoflook snijden en bakken in half roomboter/half (rijst)-olie.
Als de aardappelen bijna gaar zijn, afgieten en de aardappelen bij de groentes in de pan, misschien nog een klontje boter of scheutje water toevoegen.
Afgieten in een schaaltje, de groentes en aardappelen door elkaar roeren en misschien stampen (ik houd van grove stamppot) en smeuïg maken met het overgebleven afgietsel van de groentes.
Aangezien ik geen vlees eet roer ik er blokjes gebakken haloumi door en als het te droog is ‘n klontje boter. (Sinds kort gebruik ik alleen rijstolie en geen roomboter meer en gebruik dan een stukje plantaardige margarine als het te droog is en stukjes quorn ipv haloumi)
Lekker met komkommer uit het zuur!
Bij het lezen van het recept loopt het water me door de mond. Dus ook een perfect recept voor de vegetariërs onder ons.
Wij eten veganistisch dus mijn stamppot boerenkool maak ik met gebakken zongedroogde tomaatjes ipv spekjes; is erg lekker.
Onze favoriet is de stamppot paksoi.
2 personen:
400 gr kruimige aardappelen
150 gr Vegan gehakt (gewoon gehakt kan natuurlijk ook)
1 t knoflook
75 gr ui of bosui
1 paprika (geen groene)
1 struik paksoi
sn peper
sn Chili vlokken/poeder
sn zout
0,5 el oregano
0,5 el tijm
Olijfolie
Aardappelen in kleine stukjes snijden en gaar koken. Wat kookvocht gebruiken om er een mooie puree van de stampen.
Gehakt net niet gaar bakken. Knoflook, ui en paprika er bij en zacht bakken.
Dan de in kleine stukken gesneden paksoi erbij (in gedeeltes) en wat laten slinken. Naar smaak de kruiden er door roeren.
Dit recept ziet er heel erg lekker uit. Ik denk dat je veel mensen blij maakt om dit te delen.
Ik vind alleen stamppot met andijvie en spekjes redelijk te eten. Alle andere lust ik echt niet, hutspot vind ik niet lekker ruiken en die lucht gaat overal inzitten. Zuurkool en boerenkool lust ik ook niet, eigenlijk hou ik helemaal niet van hollandse pot, ook nauwelijks AGV. heb liever 2 groentes bij vlees of kip
Maar ben wel grote liefhebber van vele buitenlandse keukens zoals surinaams of thais
mmm gelukkig zijn er mensen met verschillende smaken. dan wordt het nooit saai in deze wereld.
Wij eten vandaag stamppot boerenkool, maar dat is geen guilty pleasure, want dat is gezond!
Ja zo in eens is boerenkool een superfood. Heerlijk en vol voeding.
wij zijn gek op stamppot, de favoriet is rauwe andijviestamppot. Sinds vorig jaar heb ik een vriend en die zei , mijn moeder maakt die het lekkerst hoor, daar kun jij niet aan tippen, dat weet ik zeker. Tot hij mijn stamppot proefde. Hmmmmm , hij is echt lekkerder, hoe komt dat? Nou misschien omdat ik naast de gebakken spekjes er ook een fijn gesnipperd rauwe uit doorheen doe. Soms een gewone witte ui, maar als ik ze heb ook wel eens rode ui en die ui geeft naast smaak ook een lekkere bite.
kijk .. het zijn van die hele kleine nuances. een ui erdoor. heb ik nog nooit gedaan maar dat ik ga ik zeker proberen.