Mondkapjes over de neus en strak over de lippen. Waarom worden ze eigenlijk gedragen? In bijvoorbeeld China, Japan of Korea zie je veel mondkapjes. Is het een van de talloze gekkigheden of goed voor de gezondheid?
Mondkapjes
In Japan worden de mondkapjes het meest gebruikt. Niet alleen meer om hygiënische of gezondheidsredenen. Met een mondkapje zou je jezelf kunnen beschermen tegen vervuilende stoffen. Vooral in China heb je hoge concentraties fijnstof in de lucht.Maar meestal zijn de fijnstofdeeltjes zo klein dat ze niet door de haartjes in de neusholte worden tegengehouden. Daardoor komen ze uiteindelijk toch in de longen terecht, waar ze kleine ontstekingsreacties veroorzaken. Waarom worden ze dan zo veel gedragen?
In Nederland is het allemaal lekker plat, zonder bergen. De meeste fijnstofdeeltjes verwaaien hier direct.
Gezicht bedekken
Een extra reden om een mondkapje te dragen is tegen de kou in plaats van een sjaal. Waarom weet ik niet. Je nek blijft dan toch ook koud? De Japanse vrouw gebruikt het ook als accessoire als ze haar gezicht wil bedekken. Wellicht heeft ze regelmatig slecht geslapen of geen tijd gehad om zich op te maken. De Japanse man gaat niet ongeschoren de deur uit en draagt dan even een mondkapje als hij bijvoorbeeld naar de supermarkt moet. In huis bedekken ze hun mond met een tissue, die vastgehouden wordt met een elastiekje. Dat is helemaal nutteloos natuurlijk of je moet er al zo slecht uitzien dat zelfs je man hier van schrikt.
Infecties voorkomen
In Japan dragen passagiers in vliegtuigen vaak een mondkapje. De lucht in vliegtuigcabines is vaak erg droog. Daardoor drogen je slijmvliezen uit en worden ze gevoeliger voor infecties. Je weet zelf dat je vaak met veel snotterende (en luid hoestende) mensen in een vliegtuig zit.
Het kapje houdt ook nog eens pollen tegen. Zeker in een maand waarin je de pollen (bij wijze van) rond ziet vliegen, zou dat dus handig zijn voor mensen met zware hooikoorts.
In Nederland heb je toch al snel het idee dat je voor paal loopt met zo’n kapje. Als je iets wilt zeggen zal niemand horen wat je murmelt achter dat witte stukje (zweterige) kunststof. De meeste maskers zijn gemaakt voor eenmalig gebruik. Iedere dag een nieuwe is geen overbodige luxe dus.
Zin of onzin?
De afdichting van de mondkapjes is niet waterdicht. Ze beschermen niet, zoals veel mensen denken, tegen het inademen van alle rondvliegende deeltjes (bacteriën). Maar ze verhinderen wel dat je met handen en vingers aan je neus of mond komt. Dat doe je vaak onbewust nl. De mondkapjes moeten vooral precies en strak op je gezicht aansluiten. Alle ingeademde lucht moet door het masker gaan. Schier onmogelijk. Uiteindelijk adem je toch lucht langs het masker in. Schadelijke stoffen zoals zwaveldioxide en stikstofoxide gaan gewoon door de mondkapjes (filters) heen. Als het al heel strak zit is het minder geschikt voor mensen met ademhalingsmoeilijkheden. Volgens mij krijg je dan ook striemen en zweetplekken.
Testen in Azië laten bovendien twijfelachtige resultaten zien. In Nederland gaan we massaal aan de weerstand verhogende middeltjes. Net als de testen van de mondkapjes is hier ook nul wetenschappelijk bewijs dat het werkt. Maar als je gelukkig bent met je mondkapje en je echinaforce of vitamine C heb je een lager stressniveau en daarom een iets betere afweer. Denkt men.
Ziek zijn is er niet bij in Japan, daar werk je gewoon tot je er dood bij neervalt (Karoshi). Door het dragen van een mondkapje denken ze de collega’s niet aan te kunnen steken en verricht je een goede daad.
Geen contact
Het plaatsen van een mondkapje en oordopjes indoen is een manier om te voorkomen dat anderen contact met je kunnen maken. Sociale interactie zeg maar. Jonge Japanners, zijn niet meer gewend aan face-to-face contact. Dit maakt dat het mondkapje gemeengoed is geworden. Het liefst inclusief zonnebril. Ik zie dit in Nederland nog niet zo snel gebeuren. In Volendam en Giethoorn zie je in de zomer hele hordes mondkapjes voorbij komen. Zij zijn niet allemaal ziek, hebben geen last van milieuvervuiling maar willen op deze manier wellicht hun privacy beschermen. Wat maakt het uit als je een selfie op internet zet? Niemand ziet wie er op de foto staan.
Verkoop
In tien jaar tijd is de verkoop van mondkapjes in Japan, verdrievoudigd. Niet meer alleen steriel wit maar ook met kleuren en moderne patronen. Zij kopen niet alleen design kleding maar ook een ‘cool en stoer’ mondkapje. Als je helemaal hip bent draag je er eentje ontworpen door (niemand minder dan…) de Indiase topdesigner Manish Arora. Je betaalt dan al snel 8 keer zo veel. De Japanse maskermarkt is nu goed voor ongeveer 170 miljoen euro per jaar
4 november 2018 at 09:33
Na drie jaar in Azië te hebben gewerkt (zonder mondkapje) dacht ik in Shanghai weinig tot geen last te hebben van fijnstof. In Beijing is dat helaas niet het geval. Er is een enorm verschil per regio qua fijnstof.
Uiteindelijk kreeg ik in Shanghai toch ook last van een soort van proppige slijm rond mijn keel en begon ik, zoals zoveel Chinezen, automatisch onsmakelijk gerochel (geroggel?) om dat uit mijn keel te krijgen. Of mondkapjes hadden geholpen? Geen idee maar feit is dat in China amper mensen met de kapjes rondlopen. Alleen de mensen die de snelweg ontdoen van zwerfvuil dragen de kapjes. Wel zijn de Chinezen er van overtuigd dat hun lucht ongezond is. Als ik hun foto’s stuur uit Europa dan is het eerste wat ze opmerken: onze prachtige luchten. Tja want dat zien ze in Azië maar zelden.
4 november 2018 at 16:30
Hier waait het lekker door. Plat landschap en dicht bij de zee. In Azië is er nog heel veel luchtverontreiniging. Ze werken hard maar ik denk dat ze in die hoek van de wereld hun hand in eigen boezem moeten steken als het om vervuiling gaat.
4 november 2018 at 11:10
Mijn moeder had in de laatste jaren van haar leven meermalen per jaar een longontsteking (soms 7 keer in een jaar). Er kwamen dagelijks verzorgers aan huis en daarvoor had ze mondkapjes aangeschaft. Die wasten namelijk wel hun handen maar snotterden in het winterseizoen onbedoeld onophoudelijk. Op die manier probeerde mijn moeder het besmettingsgevaar, dat voor haar best riskant was, wat te beperken.
4 november 2018 at 16:28
Ja ik kan me voorstellen dat je in zo’n situatie er alles aan doet om besmetting te voorkomen. Uiteindelijk kun je een virus niet wegwassen natuurlijk maar tegen bacteriën kun je je enigszins beschermen. Je mag dan hopen dat ze na het snotteren hun handen wel gingen wassen.
4 november 2018 at 14:30
Ik heb een Buff, zomers op de fiets als ik insecten hap, doe ik die wel eens over neus en mond. Swinters ook maar dan om de koude lucht tegen te houden(dan heb ik minder longontstekingen) Ik kan de Buff ook gebruiken als haarband, of als hoofddeksel. Multifunctioneel dus.
4 november 2018 at 16:27
Een buff is een soort bandana volgens mij. Die droeg ik vroeg onder mijn helm. Net als jij, tegen de koud en de insecten. Beter dan zo’n stoffen mondkapje dus. Je kunt een Buff/bandana creatief gebruiken en zelfs als haarband dragen.
5 november 2018 at 10:56
In woestijnlanden als China en India is er een flinke reden voor. De wind voert daar enorm veel fijnstof aan, veel meer dan het autoverkeer in Japan produceert. https://earth.nullschool.net/#current/particulates/surface/level/overlay=pm2.5/orthographic=-251.08,32.26,1106
West-Europa heeft ook veel minder fijnstof, omdat onze wind over de Atlantische oceaan komt. Zelf denk ik dat de gezichtsbescherming in de Sahara en het Midden-Oosten ook van oorsprong tegen de stof is, maar dat ze daar iets religieus van gemaakt hebben.
In Taiwan zag ik het ook, maar vrijwel alleen vrouwen. Die doekjes met openingen aan de zijkant helpen echt niet, vrijwel alle lucht gaat dan via de zijkant. (Weg van de minste weerstand.) Je kan goede kapjes bij bouwmarkten kopen. Die hebben de vorm van je gezicht, maar dan moet je het ‘neusbeugeltje’ wel goed naar je neus vormen.
De kapjes die goed filteren beperken enorm de ademhaling. Je kan er dus niet mee sporten of hard werken. Als de ademhaling vrijer is, dan houden ze vrijwel niets tegen.
Zelf heb ik wel eens zo’n doekje overwogen tegen vliegen en muggen tijdens het fietsen.
5 november 2018 at 12:18
Je zou dan dus ook een bandana of buff kunnen dragen. Zie je motorrijders die zonder integraalhelm rijden ook vaak dragen. Stof, zoals in de woestijn lijkt me helemaal een aanslag op je longen. Dat merk je al tijdens een vakantie aan zee.
5 november 2018 at 10:59
Japanners worden gemiddeld iets ouder dan Nederlanders. Maar dat is vooral aan de voeding (meer vis) toe te schrijven en niet aan die doekjes. Chinezen worden gemiddeld veel minder oud.
5 november 2018 at 12:16
Ik kan me er een beetje bij voorstellen. Als je in China woont zul je moeten dealen met de enorme vervuiling.
7 november 2018 at 20:01
En hetzelfde geldt voor Indonesie
6 november 2018 at 07:08
Toen mijn dochter in China was droeg ze ze ook wel eens. Ik kan me toch wel voorstellen dat virussen zich minder snel verspreiden dan zonder zo’n ding?
6 november 2018 at 15:49
Volgens mij ben je nooit opgewassen tegen een virus. Die mondkapjes zijn vaak niet passend en de besmetting doe je met je handen (neus/mond). Maar ik denk als je je er goed bij voelt je ze gewoon moet dragen.