Jeuk is verschrikkelijk; erger dan pijn. Wat is dit nu eigenlijk vroeg ik me laatst af toen ergens aan de binnenkant van mijn oor een enorme kriebel losbarstte.
Definitie (pruritis of prurigo)
krabben en wrijven
Het is een gevoel van de huid, dat de drang geeft om te krabben of te wrijven (tot bloeden toe). De jeukzenuwen in de huid worden geprikkeld door bepaalde eiwitten zoals histamine. Erger dan pijn?
Je hebt lichte en heftige vormen; met (prurigo) en zonder (pruritus) huiduitslag. Door stress kan het jeukgevoel erger worden. Krabben geeft weer problemen; roodheid, bultjes, wondjes en ook verhardingen. Vicieuze cirkel van jeuk-krab-jeuk dus. Ik heb veel last gehad van allerlei allergieën en kreeg als extraatje ook nog vaak dikke vingers waardoor mijn vader regelmatig een ring moest doorzagen. Meer lastig dan vervelend, maar ik werd niet blij van al dat gekrab.
Wat is jeuk?
jeuksensoren
In je huid zitten speciale cellen die tijdens jeuk worden geprikkeld (jeuksensoren). Deze sensoren zijn gevoelig voor histamine, een aminozuurachtige stof die we zelf aanmaken. Als deze sensor is geprikkeld, wordt via een jeukzenuw een signaal naar de hersenen gestuurd. Klaar voor actie.
huidziekte
Mensen met bepaalde huidziekten kunnen erg veel last hebben van jeuk; ook bij ziektes die niets met de huid te maken hebben. We kennen allemaal bijvoorbeeld de kriebels van een reactie op iets van buitenaf (prik van een wesp, mug of het dragen van een wollen trui). In je omgeving heb je ook planten waarvan je na aanraking uitslag kunt krijgen: brandnetels, klimop of reuzenberenklauw. Medicijnen, voedingsmiddelen, droge huid of bepaalde stoffen (zeeppoeder, nikkel etc.) kunnen ook zorgen voor jeuk. In de laatste gevallen heb je vaak jeuk over het hele lichaam.
Waarom hebben we eigenlijk jeuk?
alarmsignaal
Niemand weet precies waarom. Als het een alarmsignaal zou zijn klopt het niet. Als we jeuk hebben is het onheil al geschied. Zoals in de vorige alinea het gedeelte over de wespen en bijen. Insekten zuigen ons bloed op en hebben er verder geen baat bij dat wij last krijgen van huidirritaties.
droge huid …
Waarom hebben sommigen onder ons chronische jeuk? Als je last heb van eczeem of psoriasis beschadigd de huid en kun je last krijgen van jeuk. Het kan ook zijn dat je een nierziekte hebt, kanker of suikerziekte. Bij problemen met de lever en de nieren kun je jeuk van binnenuit (pruritus) krijgen omdat afvalstoffen zich opstapelen. Waarom is nog lang niet altijd bekend.
Nuttige tips en krabben
koelen
De beste tip: Probeer natuurlijk de oorzaak van de jeuk weg te nemen. Je kunt ook iets verkoelends op je huid smeren. Water met eventueel wat azijn, ijsblokjes (in theedoek), mentholpoeder of een crème met zink. Net als sommige soorten zalf (met lidocaïne of pramocaïne) verdooft dit de huid. Als deze middelen niet werken zul je naar de huisarts moeten.
Krabben is alleen nuttig als de betreffende beestjes nog steeds bij jou op ‘visite’ zijn. Denk aan luizen. Je schraapt ze als het ware van de plek en onderdrukt voor korte tijd het transport van prikkels door de jeukzenuw. Je voelt wel pijn, maar de aandrang om te krabben blijft even weg. Vervelend is dat door dit krabben de huid kan irriteren, waardoor histamine vrijkomt en opnieuw jeuk ontstaat. Weer een vicieuze cirkel op de loer. Zo weinig mogelijk krabben dus. In het UMC is een speciaal jeukspreekuur. Hier wordt je o.a. geleerd om minder te krabben. Makkelijker gezegd dan gedaan. Wie heeft nog meer ultieme tips?
Nee geen tips maar wel veel jeuk.
Toen ik gestopt was met werken na een laatste zeer stressvol jaar kreeg ik 2 maanden later enorme uitslag/netelroos. Armen en benen zaten vol bulten die bij aanraking opzwollen. Na diverse cremes van dermatoloof een stootkuur prednison gekregen en die hielp al na halve dag. Paar maanden later nog een aanval gehad.
Sinds 1 jaar heb ik veel jeuk van oksel tot 10 cm op bovenbeen een strook van 20 cm. De pilletjes anti-histamine werken maar beperkt, lever- en nierwaardes zijn goed. Een inval arts zei dat het bij ouder worden hoorde.
Maar komende week ga ik weer eens naar huisarts, ik wordt er gek van.
Op een FB groep las ik dat een jodiumtekort ook jeuk kan veroorzaken. Ga ik me ook eens in verdiepen
wat een verschrikkelijk verhaal. ik heb er nog nooit van gehoord. weet wel dat je van stress veel lichamelijke klachten kunt krijgen. maar jeuk is zo erg. ik zou me niet zo snel laten afschepen met het verhaal dat het bij het ouder worden hoort. als zo’n arts het zelf zou hebben, zou hij wel anders praten. sterkte in ieder geval.
stress zorgt voor hoger cortisol en adrenaline in je lijf…..
of nog korter door de bocht, als je lever veel stoffen af moet breken, cortisol,adrenaline, maar bv ook alcohol en nicotine, varkensvlees, is dat te merken aan huidklachten. hoe drukker de lever, hoe meer huidklachten, eczeem, jeuk, en erger.
ahaa. Weer een praktische kijk op zaken. Stress komt vaak om de hoek kijken; vooral negatieve stress natuurlijk.
Wat ook werkt is zgn. coolpack ik doe ze soms in de koeling, maar zelf geven ze al een verkoelend effect. Deze leg ik vaak op de plek die jeukt. Of een emulsie van Eucalyptus, Tea Tree, Oregano, Geranium er op doen ook dit werkt voor mij vaak bij veel jeuk.
weet je wat ik ook doe? Een schoon (nat) bevroren fleecedoekje in de diepvries er op leggen. Altijd een coolpack natuurlijk. Maar soms moet je wat.
Ja ook herkenbaar dat deed ik in het verleden. Alleen het voordeel is van een coolpack dat hij in bed prettiger is dan een natdoekje en langer koelt. Ik heb hem niet in de diepvriezer gehad.