Aardappelen in en uit Nederland. Te kust en te keur. Ze behoren tot de familie van de ‘Nachtschade’ en groeien onder de grond. Deze aardappelen hebben een prachtige plek in onze schijf van vijf. Een belangrijk voedselgewas dus. Wat maakt ons tot aardappeleters?
Aardappelen
De aardappelen die je in de supermarkt vindt, komen meestal uit ons eigen land. Soms worden er in een bepaalde periode aardappelen uit Zuid-Europa (Malta) en Noord-Afrika (Marokko) verkocht. Let gewoon eens op de verpakking en kijk naar het land van herkomst. Vastkokende aardappelen kun je goed bakken, koken of wokken en de kruimige soorten zijn meer geschikt voor puree of stamppot. Je kunt er eindeloos mee variëren en ze zitten ook nog eens vol voedingsstoffen. De smaak van deze aardknol is voor 60% genetisch bepaald. Sommige rassen worden op klei of zandgrond geteeld. Van alle rassen is Bintje het bekendst geworden. Een innovatieve Friese onderwijzer in Land- en Tuinbouwkunde, noemde zijn nieuw gekweekte aardappelen naar zijn kinderen. Toen die namen uitgeput raakten noemde hij deze aardappel naar zijn favoriete leerling ‘Bintje Jansma‘.
Geschiedenis
De Spanjaarden ontdekten deze ‘aardknol’ toen zij rond 1536 in Peru en Chili moordend rondtrokken. De kroniekschrijver van de ‘expeditie’ schreef dat deze planten goed van smaak waren. Toen werden ze zelfs met truffels vergeleken omdat ze onder/in de grond groeiden. De eerste aardappelen in Nederland werden meegebracht door Carolous Clusius. Hij plantte ze in de Leidse Hortus. Vanuit Leiden kwam deze aardappel in andere tuinen (Groningen en Amsterdam) terecht. Nog steeds niet als lekkere maaltijd maar als een plant met geneeskrachtige eigenschappen. Pas in 1727 werd de aardappel als (volks)voedsel erkend. Vanwege het hoge vitamine C-gehalte werd de knol, vooral tijdens lange zeereizen gebruikt om scheurbuik te voorkomen.
Groente, graan of koolhydraten
In Nederland eten we de aardappel als onderdeel van een maaltijd met groente en vlees. Als je naar de voedingswaarde kijkt kun je de aardappel ook als groente eten. Aardappelen bevatten vitamines en mineralen die in pasta en rijst niet voorkomen. Bijvoorbeeld B1 en B6. Net geoogste aardappelen bevatten veel vitamine C. Dus koolhydraatbron (in de vorm van zetmeel) en groente in hetzelfde product met nog eens veel minder calorieën dan pasta en rijst. De gemiddelde Nederlander eet 86 kilo aardappelen per jaar; waarvan 53 kilo vers en 33 kilo bewerkt (chips, patat etc.).
Bereidingswijze
Wat zijn de verschillende bereidingswijzen? Koken, stomen, bakken, frituren, poffen en pureren. Met of zonder schil. Koken is het minst belastend voor de natuur en frituren met meest. Je kunt deze Nederlandse lekkernij ook rauw eten. In tegenstelling tot allerlei fabeltjes zijn ze niet giftig. Lijkt mij niet zo lekker maar smaken verschillen. Rauwe aardappelen bevatten veel resistent zetmeel en zorgt bij consumptie voor extra winderigheid. Iets om rekening mee te houden. Alleen als ze een groene kleur krijgen kun je ze beter niet eten. Door de inwerking van licht verhoogt het gehalte chlorofyl. De hoeveelheid aardappel alkaloïden ook. Deze stoffen worden niet vernietigt tijdens de bereiding.
Al met al een lekker hapje uit eigen bodem. Niet duur en super gezond.
Kruimige aardappelen zijn bij uitstek ook geschikt om te bakken. Die bintjes zijn leuk voor friet en chips maar lekkere gebakken aardappeltjes zijn toch wel de kruimige.
Eerst even koken tot bijna gaar, dus als ze al beginnen te kruimen, goed laten afkoelen en dan bakken in ruim roomboter. Dan krijg je van die heerlijke knapperige kruimeltjes erbij. Daar willen ze hier zelfs de afwas voor doen om ze te bemachtigen.
Heerlijk en zo ontzettend lekker. Ik ga binnen mijn eigen team van proevers dan ook maar eens een test doen. Dank je voor je info.